Giáo Trình Tâm Lý Học Trẻ Em Lứa Tuổi Mầm Non Từ Lọt Lòng Đến 6 Tuổi

– hoạt động với đối tượng. Trong đó hoạt động bên trong
được hình thành từ hoạt đôông bên ngoài theo cơ chế nhập tâm chuyển từ
ngoài vào trong. Hoạt đôông bên trong được hình thành sẽ định hướng cho
hành động bên ngoài, hoàn thiện hành đôông bên ngoài. Hoạt động bên ngoài
là nơi thể hiện hoạt động bên trong. Cách trình bày này giúp giáo sinh dễ
dàng nhận biết, phân tích, so sánh, phân biệt, đánh giá khả năng và kỹ năng
hoạt động tâm lý của trẻ ở mỗi giai đoạn phát triển qua các hành vi, để vận
dụng nó lựa chọn nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động giáo
dục cho trẻ đúng với vai trò chủ đạo.
Góc độ thứ hai trình bày một cách tổng thể đặc điểm phát triển tâm lý
trẻ trong mỗi giai đoạn của quá trình phát triển từ lọt lòng đến 6 tuổi. Trong đó
đặc biêôt chú ý đến xác định hoạt động chủ đạo của mỗi lứa tuổi, đặc điểm tâm
lý và ảnh hưởng của nó đến sự hình thành những nét tâm lý đặc trưng của
mỗi lứa tuổi. Nhằm giúp giáo sinh dễ dàng nhận biết, phân biệt đặc điểm, quy
luật hình thành nét tâm lý có tính đặc trưng của mọi lứa tuổi để vận dụng
chúng vào việc thiết kế kế hoạch và tổ chức hướng dẫn hoạt động giáo dục
trong chế đôô sinh hoạt hàng ngày phù hợp nhất cho mọi lứa tuổi, hoàn thiện
hoạt động chủ đạo của mỗi lứa tuổi khi nó còn non yếu để nó phát huy tối đa
vai trò chủ đạo trong quá trình hình thành, phát triển tâm lý trẻ.
Cuốn giáo trình này còn đưa ra mục tiêu của từng phần, câu hỏi hướng
dẫn học và bài tập thực hành cho mỗi chương nhằm định hướng cho giáo
sinh những đích cần đạt được khi học mỗi chương và các hoạt động trí tuệ
cần huy đôông chiếm lĩnh chúng giúp giáo viên và giáo sinh chủ động tổ chức,
kiểm tra, đánh giá, điều chỉnh việc dạy và học đạt hiệu quả cao.
Trong quá trình biên soạn cuốn giáo trình này chúng tôi đã cố gắng thể
hiện những ý đồ, quan điểm trên, tuy nhiên không thể tránh khỏi những hạn
chế trong việc diễn đạt, thể hiện. Chúng tôi rất mong được đón nhận những
nhận xét góp ý của các chuyên gia, các đồng nghiệp, các em giáo sinh để
giáo trình này được hoàn thiêôn hơn.
TÁC GIẢ

Bạn đang đọc: Giáo Trình Tâm Lý Học Trẻ Em Lứa Tuổi Mầm Non Từ Lọt Lòng Đến 6 Tuổi

người. Qua hành động bên ngoài, sản phẩm của nó giúp người
nông dân nhận thức về mình, về thế giới khách quan đầy đủ hơn, rõ hơn, hiểu
biết về công việc trồng lúa ngày càng mở rộng và sâu sắc hơn, giúp viêôc
trồng lúa đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về lương thực của con người.
Từ những phân tích trên ta có thể coi hoạt đôông là quá trình con người
thực hiện các mối quan hệ giữa con người với thế giới tự nhiên, xã hội, người
khác và bản thân. Đó là quá trình chuyển hóa năng lực lao động và các phẩm
chất tâm lý của bản thân thành sự vật, thực tế và quá trình ngược lại là quá
trình tách những thuộc tính của sự vật, của thực tế quay trở về với chủ thể,
biến thành vốn tiếng tinh thần của chủ thể.
Hoạt đôông của con người có những đặc điểm sau đây:
1.1. Hoạt động bao giờ cũng nhằm vào đối tượng nhất định
Không thể có hoạt động mà không nhằm vào một cái gì hết. Đối tượng
đó có thể là sự vâôt, hiện tượng, quan hệ… cũng có thể là một con người, một
nhóm người hoặc một lĩnh vực tri thức… Chẳng hạn hoạt động lao động của
người thợ nề có đối tượng là những ngôi nhà mà họ sắp xây dựng dựa vào
các vật liệu. Hoạt động học tập của học sinh có đối tượng là những tri thức
khoa học, kỹ năng, kỹ xảo mà các em nhằm tới để tiếp thu và đưa những tri
thức, kỹ năng, kỹ xảo đó vào vốn kinh nghiệm của bản thân mình, còn đối
tượng của hoạt động vui chơi của trẻ mẫu giáo là những chức năng xã hội
của người lớn và những mối quan hệ giữa họ với các kiểu ứng xử của con
người mà trẻ mô phỏng lại qua các vai chơi.
1.2. Hoạt động bao giờ cũng do chủ thể tiến hành
Đó chính là con người đang hoạt động với các quan hệ xã hội và với
các tổ hợp thuộc tính tâm lý đang hình thành ở họ quy định phạm vi hoạt
động, động cơ, phương tiện và ngược lại phương tiện trên với đăôc điểm tâm
lý tồn đọng, nó quy định lại hoạt động và làm biến đổi chủ thể.
Chẳng hạn, trong vui chơi trẻ em là chủ thể của hoạt động vui chơi,
nghĩa là trẻ đang tham gia vào các mối quan hệ với các bạn cùng chơi, đang

tự phát trẻ có thể tiếp thu cái hay, cái dở do cuộc sống
đem lại.
2.2.2. Con đường tự giác
Là tác động của các yếu tố của nền văn hóa trong môi trường sống tới
trẻ một cách có mục đích, có kế hoạch, theo phương pháp nhất định nhằm
hình thành ở trẻ những phẩm chất tâm lý, nhân cách phù hợp với yêu cầu xã
hội.
Thí dụ: Cô giáo tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ nhằm lựa chọn mối
quan hệ xã hội, đồ dùng đồ chơi… chứa đựng nền văn hóa xã hội có lợi cho
sự phát triển trẻ, tổ chức hướng dẫn cho trẻ tiếp xúc với chúng nhằm hình
thành tâm lý nhân cách trẻ theo mục tiêu giáo dục. Bằng con đường này trẻ
tiếp thu nền văn hóa xã hội một cách có chọn lọc, có hệ thống thúc đẩy phát
triển nhân cách tốt nhất, đáp ứng yêu cầu xã hội. Đây chính là con đường
giáo dục.
Đối với trẻ mầm non (từ lọt lòng đến 6 tuổi) văn hóa gia đình đóng vai
trò đặc biệt đối với sự phát triển trẻ. Gia đình là một tế bào của xã hội, là môi
trường xã hội gần gũi trẻ, là sự thể hiện một phần của xã hội rộng lớn. Trong
gia đình gồm một số người có lứa tuổi khác nhau, giới tính khác nhau, tính
tình khác nhau, khí chất khác nhau, có vị trí vai trò xã hội khác nhau, họ quan
hệ với nhau, với trẻ không như nhau tạo nên những mối quan hệ phong phú
đa dạng về tính chất, nội dung, hình thức thể hiện. Gia đình còn là môi trường
phong phú về các đồ vật, vật nuôi, cây trồng. Vì vậy qua người lớn trong gia
đình, trẻ có điều kiện được tiếp xúc với thế giới xung quanh, với kinh nghiệm
xã hội lịch sử loài người để học làm người.
Gia đình là môi trường xã hội được tạo dựng nên trên cơ sở tình yêu
thương ruột thịt, mọi người quan tâm lẫn nhau, đùm bọc lẫn nhau. Trong gia
đình, trẻ được nuôi dạy theo phương thức đặc biệt. Đó là phương thức giáo
dục gia đình: Gia đình nuôi dạy trẻ bằng tình yêu thương ruột thịt, điều đó tạo
ở trẻ một cảm giác an toàn về tâm lý và thể chất, trẻ mới mạnh dạn tiếp xúc,