Truyền thông với sự phát triển của văn hóa đại chúng – https://thomaygiat.com

Thế giới đang vận động mạnh mẽ trong thời đại bùng nổ của cuộc cách mạng khoa học công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực truyền thông. Nó làm cho quá trình toàn cầu hóa diễn ra nhanh và quyết liệt ở mọi không gian, thời gian. Toàn cầu hóa mang đến sự giao lưu, giao thoa, trao đổi trên nhiều lĩnh vực, trong đó có văn hóa. Bên cạnh văn hóa truyền thống, văn hóa đại chúng (VHĐC) ngày càng phát triển mạnh mẽ và tác động sâu rộng đến đời sống xã hội. “VHĐC đề cập những hệ thống và những sản phẩm văn hóa mà phần đông nhân loại chia sẻ và biết đến” (1). VHĐC đảm nhận những chức năng xã hội quan trọng và ngày càng trở nên phổ biến. Bài viết này đề cập ảnh hưởng của truyền thông đến sự phát triển của VHĐC

1. Truyền thông và truyền thông đại chúng

Giao tiếp là nhu yếu thiết yếu của con người. Xã hội loài người sẽ không hề phát triển nếu không có sự trao đổi thông tin. Như vậy, truyền thông có từ thuở sơ khai của loài người : “ Truyền thông là sự trao đổi thông điệp giữa những thành viên hay những nhóm người trong xã hội nhằm mục đích đạt được sự hiểu biết lẫn nhau ” ( 2 ). Với sự phát triển nhanh về quy mô dân số, con người cần đến sự trợ giúp của phương tiện đi lại thông tin để quy trình truyền thông nhanh và hiệu suất cao hơn. Hay chính những phương tiện đi lại truyền thông đại chúng tinh chỉnh và điều khiển những quy trình tiếp xúc mang tính xã hội thoáng đãng : “ Truyền thông đại chúng là hoạt động giải trí tiếp xúc xã hội thoáng đãng, trải qua những phương tiện thông tin đại chúng ” ( 3 ). Truyền thông đại chúng sinh ra đã phân phối, làm thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu tiếp xúc mang tính thông dụng và tạo hiệu suất cao ở quy mô toàn thế giới. Truyền thông đại chúng gắn liền với sự phát triển của xã hội con người và bị chi phối trực tiếp bởi hai yếu tố là nhu yếu thông tin tiếp xúc và kỹ thuật công nghệ thông tin. Các mô hình truyền thông đại chúng gồm có : sách, báo in, điện ảnh, phát thanh, truyền hình, quảng cáo, internet, băng, đĩa hình và âm thanh … Hoạt động truyền thông đại chúng được coi là một phần của đời sống văn hóa truyền thống xã hội văn minh. Nó vừa là loại sản phẩm của văn hóa truyền thống ( giá trị ), lại vừa có vai trò quan trọng trong việc nâng cao trình độ hiểu biết chung, chứng minh và khẳng định, phát huy và lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, trong đó công nghệ tiên tiến truyền thông chính là sự bộc lộ năng lực lan rộng ra của con người. Trình độ cao – thấp của phương tiện đi lại sẽ quyết định hành động trình độ ý thức phát triển của con người. Phạm vi lan rộng ra phương tiện đi lại truyền thông trở thành hàng loạt năng lượng cảm thụ, trình độ ý thức phát minh sáng tạo mới của công chúng. Sự biến hóa của những phương tiện đi lại truyền thông từng ngày đã làm biến hóa thâm thúy đời sống con người. Có thể coi sự phát triển của truyền thông chính là trình độ văn minh của loài người .

Thực tế, toàn bộ những thông tin, dữ liệu được lưu chuyển qua các phương tiện thông tin đại chúng đang dần trở thành nguồn tài sản chung của cả nhân loại. Điều đó không có nghĩa hiểu văn hóa là đại trà, mà chính nhờ công nghệ truyền thông, nhiều giá trị văn hóa tinh hoa trở nên gần gũi và đi vào đời sống dễ dàng hơn. Nhiều gia đình có thể tiếp nhận các chương trình truyền hình, phát thanh của các quốc gia khác nhau nhờ thiết bị thu tín hiệu qua vệ tinh. Hệ thống thông tin đại chúng toàn cầu trở thành hàn thử biểu cho thời tiết chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội… Nó có vai trò như một phương tiện cung cấp dữ liệu thông tin phong phú, đa dạng, được xem như một cơ sở, một điều kiện cho việc hoạch định các chính sách, chiến lược phát triển của từng quốc gia, trong đó nhiều nước coi văn hóa là sức mạnh mềm để lan tỏa sự ảnh hưởng của mình ra bên ngoài. Trong các phương tiện truyền thông, internet đạt được hiệu quả cao nhất và có bước phát triển nhanh nhất. Internet giúp con người và các tổ chức của con người thực hiện quyền tự do biểu đạt, thậm chí cả quyền tự do hội tụ hoặc tự do liên kết. Nó đã trở thành phương tiện phát triển nhanh nhất từng được ghi nhận trong lịch sử loài người. Nếu năm 2006, cả thế giới có 1,076 tỉ người sử dụng internet thì đến năm 2016 con số này đã lên đến hơn 3,4 tỉ người (4). Hiện nay, toàn thế giới có hơn 1 tỉ website, hơn 1,6 tỉ người dùng Facebook, 305 triệu tài khoản Twitter. Mỗi ngày, có hơn 172 tỉ email được gửi đi, gần 4 tỉ lượt tìm kiếm trên Google, hơn 8 tỉ lượt xem trên Youtube, 145 triệu cuộc gọi qua Skype, hơn 5,2 triệu smartphone được bán ra, hơn 2,4 tỉ gb lưu lượng truy cập internet… Tại Việt Nam, theo báo cáo của NetCitizens, các khu vực thành thị có khoảng 50% dân số truy cập internet. Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn tại 2 thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM. Hơn một nửa trong số này sử dụng internet mỗi ngày, với gần 50 giờ trên internet mỗi tháng. Người sử dụng internet nằm trong độ tuổi khá trẻ, tỉ lệ nam giới cao hơn 40% người dùng là giới nhân viên văn phòng. Theo sách trắng về công nghệ thông tin và truyền thông 2014 do Bộ TTTT phát hành thì Việt Nam là quốc gia có tốc độ phát triển công nghệ, mạng internet, mạng viễn thông đi đầu trong khu vực. Với sự phát triển đó, Việt Nam hiện có 138 triệu thuê bao di động. Trong đó hơn 17 triệu thuê bao di động có kết nối internet băng thông rộng 3G; có trên 33 triệu người sử dụng internet và công nghệ GPS/IP được tích hợp vào hầu hết các thiết bị di động thông minh. Các mạng xã hội phổ biến đều phát triển phiên bản dành riêng cho điện thoại di động. Điều này không chỉ giúp người dùng mạng có thể truy cập thông tin mọi lúc mọi nơi từ thiết bị di động cầm tay mà giúp công chúng có thể viết bài, chia sẻ hình ảnh, video ngay từ điện thoại di động của mình. Thế hệ điện thoại di động mới đang dần được biến thành những cơ sở đa truyền thông. Chúng trở thành những cái lưu trữ dữ liệu ở trung tâm của ngành công nghiệp giải trí. Các cuộc gọi điện thoại, tải video, ảnh, trò chơi, âm nhạc và kết nối internet đang được tích hợp vào điện thoại. Người ta cho rằng điện thoại di động sẽ trở thành điểm tựa mà không gian công cộng kỹ thuật số xoay tròn xung quanh nó. Người dùng internet ở Việt Nam ở độ tuổi dân số vàng cũng là một yếu tố tích cực cho việc ứng dụng và phổ biến mạng xã hội.

Bạn đang đọc: Truyền thông với sự phát triển của văn hóa đại chúng – https://thomaygiat.com

Việc có trong tay những thiết bị điện tử mưu trí sẽ khiến tổng thể tất cả chúng ta trở thành những người sản xuất văn hóa truyền thống hay tối thiểu cũng không phụ thuộc vào vào những tập đoàn lớn đa vương quốc khổng lồ. Ví dụ, Youtube được cho phép bất kỳ ai tạo ra một đoạn video và tải nó lên mạng. Nhiều kĩ năng nghệ thuật và thẩm mỹ, nhiều tác phẩm giá trị nhờ công nghệ tiên tiến được cả quốc tế biết đến chỉ sau một đêm. Truyền thông đại chúng đã giúp cho giấc mơ của con người được thỏa mãn nhu cầu hơn bất kể phương tiện đi lại vật chất nào .

  Ảnh  Hải Yến

2. Vai trò của truyền thông đại chúng với sự phát triển VHĐC

VHĐC với sự trợ giúp của truyền thông hoàn toàn có thể giúp công chúng tùy theo sở trường thích nghi, tâm ý mà lựa chọn thời hạn, khu vực để tiếp đón, không bị gò bó trong hình thức chiêm ngưỡng và thưởng thức như nghệ thuật và thẩm mỹ tinh hoa. Thực tế, VHĐC là một loại sản phẩm tất yếu của lịch sử nhằm mục đích phân phối nhu yếu của một xã hội phát triển. Tiền đề của VHĐC là tính hiện đại hóa truyền thông. Nó là biểu lộ của lực lượng sản xuất mới cũng như bộc lộ văn minh xã hội khi đã cải biến thẩm mỹ và nghệ thuật tinh hoa thành hình thức nghệ thuật và thẩm mỹ thông tục. VHĐC gắn với những phương pháp truyền thông văn minh đã góp phần tiềm năng lớn cho sự phát triển trái đất, đem đến một quốc tế trọn vẹn khác, giải phóng những giác quan của con người như thị giác, thính giác, khứu giác, vị giác. Đó là tiền đề giải phóng sự cảm thụ một chiều .
Với sự tương hỗ của công nghệ tiên tiến truyền thông, ranh giới giữa văn hóa truyền thống tinh hoa và văn hóa truyền thống tầm trung ngày càng mờ hóa, thậm chí còn có lúc lẫn vào nhau và không hề phân biệt được. Một buổi hòa nhạc thính phòng trong nhà hát lớn được truyền hình trực tiếp thì đối tượng người tiêu dùng thụ hưởng không chỉ là những người ngồi trong khán phòng mà là hàng triệu triệu người khắp nơi trên quốc tế, không kể khoảng trống, thời hạn, điều kiện kèm theo, năng lượng. Âm nhạc tinh hoa như nhạc giao hưởng, opera giờ đây cũng đã từ tháp ngà bước ra đường phố để hòa vào với phần đông quần chúng. Rất nhiều chương trình của những ngôi sao 5 cánh số 1 quốc tế được truyền hình trực tiếp, đưa lên mạng xã hội, in thành đĩa, sách, báo, được tiếp thị thoáng rộng kèm theo những mẫu sản phẩm thương mại khác … Sở dĩ nó có độ phổ rộng và sâu như vậy bởi sự tương hỗ của truyền thông, đặc biệt quan trọng là ngành công nghiệp văn hóa truyền thống. Văn hóa giờ đây không chỉ đơn thuần là loại sản phẩm thụ hưởng mà nó còn là sản phẩm & hàng hóa. Nhu cầu vui chơi của con người ngày càng nhiều, mẫu sản phẩm văn hóa truyền thống càng có giá trị. Muốn bán được mẫu sản phẩm thì phải quảng cáo. Có nhiều kênh để quảng cáo, nhưng có lẽ rằng hiệu suất cao nhất vẫn là trải qua internet. Quảng cáo đang đổ xô vào internet không chỉ như một nguồn doanh thu mà còn như một nền văn hóa truyền thống. Thế giới kỹ thuật số đang nhanh gọn trở thành mũi nhọn của nền văn hóa truyền thống tiêu dùng. Quảng cáo nhấn mạnh vấn đề việc bán không chỉ những loại sản phẩm mà còn bán cách nhìn ra quốc tế. Công việc của quảng cáo là tạo ra một truyền thống cho loại sản phẩm giữa những trận bom những hình ảnh cạnh tranh đối đầu bằng cách liên kết tên thương hiệu với những giá trị đáng mong ước của con người. Mua một tên thương hiệu không chỉ mua một mẫu sản phẩm. Nó còn là việc đi vào những phong thái sống và giá trị .
Thế giới văn minh đang có một sự di dời lớn từ văn hóa truyền thống đọc sang văn hóa truyền thống nghe nhìn, từ văn hóa truyền thống tinh hoa sang văn hóa truyền thống tiêu dùng, từ văn hóa truyền thống bút mực sang văn hóa truyền thống mạng với xu thế hàng hóa hóa nghệ thuật và thẩm mỹ và nghệ thuật và thẩm mỹ hóa sản phẩm & hàng hóa. Các xu thế và những dòng chảy văn hóa truyền thống vẫn liên tục hoạt động và những hoạt động này ngày càng trở nên phức tạp, phong phú, đa chiều hơn cùng với sự phát triển can đảm và mạnh mẽ, thậm chí còn mang tính cách mạng của những loại phương tiện đi lại truyền thông đại chúng. Nếu như trước đây, khi nghiên cứu và phân tích về sự hình thành và phát triển của VHĐC, người ta không hề bỏ lỡ vai trò quan trọng của tivi và radio, đặc biệt quan trọng là trong quy trình thương mại kinh doanh hóa những loại sản phẩm văn hóa truyền thống đại chúng như phim ảnh hay những album nhạc, thì nay, bên cạnh tivi và radio, người ta không hề bỏ lỡ vai trò của mạng internet toàn thế giới, nhất là trong toàn cảnh quy tụ truyền thông lúc bấy giờ .
Môi trường biểu lộ rõ đặc trưng tương tác nhất của những phương tiện đi lại truyền thông chính là mạng xã hội. Hầu hết những mạng xã hội với những tiện ích mạng và không tính tiền như san sẻ bài viết, hình ảnh, video, thực thi những cuộc thăm dò, chiến dịch xin chữ ký … đang trở thành công cụ đắc lực cho những cá thể biết tận dụng sức mạnh của quốc tế phẳng trong việc đưa VHĐC đến với hội đồng. Thay vì thiết kế xây dựng một website với ngân sách góp vốn đầu tư lớn, một cá thể hoàn toàn có thể thuận tiện kiến thiết xây dựng website không lấy phí với wordpress, ứng dụng những tính năng san sẻ âm thanh, hình ảnh, video, file tài liệu dựa vào những ứng dụng điện toán đám mây và tìm cách lan tỏa thông tin từ website không tính tiền trên những mạng xã hội. Công nghệ kỹ thuật số tổ chức triển khai thông tin theo điện tử thành những bytes, hay những chùm thông tin riêng rẽ. Điều này được cho phép nhiều thông tin được tàng trữ, giải quyết và xử lý ở vận tốc lớn hơn so với bất kể phương tiện đi lại nào khác trong lịch sử loài người. Thông tin này hoàn toàn có thể được nén trong quy trình truyền đi và giải nén khi nhận được, được cho phép tài liệu chuyển dời với vận tốc lớn hơn, qua những khoảng cách lớn hơn. Phương tiện truyền thông kỹ thuật số cũng được cho phép những biểu lộ văn hóa truyền thống được tái tạo lại vô tận và rẻ mà không mất đi chất lượng. Truyền thông chắp cánh được cho VHĐC bởi :
Thứ nhất, VHĐC phản ánh và tạo hình cách nghĩ, cách sống của đại chúng. Thông qua truyền thông đại chúng, VHĐC hoàn toàn có thể thiết kế hình tượng / hình tượng. Hiện tượng siêu sao điện ảnh, thời trang, âm nhạc, thậm chí còn người nổi tiếng đơn thuần chỉ vì họ được nhiều người biết đến qua phương tiện đi lại truyền thông chứ không phải vì năng lực … đang dần đổi khác những ý niệm về giá trị. Sau một đêm trở thành người nổi tiếng không còn là giấc mơ .
Thứ hai, VHĐC hoàn toàn có thể tạo ra những khoảng trống văn hóa truyền thống, forum văn hóa truyền thống. Các trang mạng xã hội có những góc dành cho văn hóa truyền thống, điều VHĐC lôi cuốn được mọi người tham gia là bởi ai cũng hoàn toàn có thể tạo dấu ấn, tạo tên thương hiệu, giá trị riêng và nhận được sự phản biện tức thì. Nó làm cho khoảng trống văn hóa truyền thống trở nên sôi động, update. Việc thụ hưởng văn hóa truyền thống không còn là đặc ân dành cho người có điều kiện kèm theo và năng lượng, mà dành cho toàn bộ mọi đối tượng người tiêu dùng .
Phim ảnh, âm nhạc, truyền hình cũng là những phương tiện đi lại truyền thông đại chúng có vai trò ngày càng quan trọng trong việc nhân lên sức mạnh và tác động ảnh hưởng của VHĐC. Trào lưu nhạc Kpop, phim Hollywood, nhạc Âu Mỹ đang làm mưa làm gió trên toàn thế giới. Điện ảnh đại chúng luôn luôn có chủ ý tọa lạc một quang cảnh tuyệt vời trước một số lượng người theo dõi đáng kể. Thành công của Hollywood chính là dựa vào việc tạo ra những hiệu ứng đặc biệt quan trọng bằng những kỹ xảo điện ảnh do tân tiến khoa học kỹ thuật đem lại. Các bộ phim bom tấn được góp vốn đầu tư lớn với dàn diễn viên nổi tiếng, phim nhiều đại cảnh và kỹ xảo đặc biệt quan trọng lại được quảng cáo thoáng rộng nhằm mục đích lôi cuốn nhiều người theo dõi. Các trailer về phim bom tấn liên tục Open trên những phương tiện đi lại truyền thông đại chúng ngay cả khi phim chưa triển khai xong gây kích thích cho người xem. Với góc nhìn khác, điện ảnh là một mô hình thông tin đại chúng. Qua những bộ phim, người xem đảm nhiệm những hiểu biết, tình cảm, mong ước, kinh nghiệm tay nghề sống, thái độ chính trị – xã hội, giá trị đạo đức, lối sống, văn hóa truyền thống niềm tin … được mã hóa bằng ngôn từ điện ảnh, đồng thời triển khai quy trình xã hội hóa thông tin để đạt đến hiểu biết chung của xã hội .
Bên cạnh đó, truyền hình mở màn phát triển mạnh ở Hoa Kỳ sau Chiến tranh quốc tế thứ II và từ từ khẳng định chắc chắn vị trí bá quyền của mình trên nghành nghề dịch vụ này. Hiệp hội những nhà phân phối truyền hình ước tính Hoa Kỳ trấn áp trên 60 % mẫu sản phẩm xuất khẩu truyền hình trên quốc tế, chiếm khoảng chừng 40 tỷ lệch giá. Sự phát triển nhanh gọn của truyền hình trong nửa cuối TK XX đã tác động ảnh hưởng lớn đến quang cảnh nghe, nhìn của toàn quốc tế. Các kênh truyền hình như CNN, Đài truyền hình BBC, HBO, Disney, Star Movies, Cenima … đang thống trị cách nghĩ, cách cảm của quả đât .
Có thể nói, nhờ truyền thông đại chúng mà trái đất có năng lực tận hưởng giá trị văn hóa truyền thống do chính mình tạo ra trên khắp quốc tế, con người thân thiện nhau hơn trong tư duy, trong hoạt động giải trí và những khát vọng vươn tới chân, thiện, mỹ. Truyền thông đại chúng góp thêm phần đưa những loại sản phẩm văn hóa truyền thống đơn chiếc thành loại sản phẩm hàng loạt. Thông qua phim ảnh, truyền hình, âm nhạc, internet, những mẫu sản phẩm văn hóa truyền thống được Open với tần suất xum xê và xuất hiện ở khắp nơi. Truyền thông đại chúng cũng góp thêm phần đưa VHĐC trở nên thông dụng, truyền bá tới mọi đối tượng người dùng, nghành nghề dịch vụ hoạt động giải trí xã hội, đồng thời góp thêm phần kiến thiết xây dựng những chuẩn mực văn hóa truyền thống, triển khai xong nhân cách văn hóa truyền thống toàn thế giới .
______________

1. Barry Brummett, Rhetoric in popular culture, New York: St. Martin’s Press, 1994.

Xem thêm: Giáo án dạy học Toán 11 theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực – https://thomaygiat.com

2, 3. Tạ Ngọc Tấn, Truyền thông đại chúng, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2001.

4. internetlivestats.com
Nguồn : Tạp chí VHNT số 401, tháng 11 – 2017
Tác giả : ĐẶNG THỊ TUYẾT

Xem thêm: Có 3 giai đoạn phát triển trí não đỉnh cao của trẻ

Đánh giá post

Source: https://thomaygiat.com
Category : Kỹ Thuật Số