GIỚI THIỆU TỈNH ĐIỆN BIÊN –

Thành phố Điện Biên Phủ.

ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN – XÃ HỘI

1. Diện tích tỉnh Điện Biên:

Diện tích tự nhiên : 9.541,25 km2.

2. Vị trí địa lý

Điện Biên là một tỉnh biên giới miền núi thuộc vùng Tây Bắc của Tổ quốc, có tọa độ địa lý 20 o54 ’ – 22 o33 ’ vĩ độ Bắc và 102 o10 ’ – 103 o36 ’ kinh độ Đông. Nằm cách Thủ đô TP. Hà Nội 504 km về phía Tây, phía Đông và Đông Bắc giáp tỉnh Sơn La, phía Bắc giáp tỉnh Lai Châu, phía Tây Bắc giáp tỉnh Vân Nam ( Trung Quốc ), phía Tây và Tây Nam giáp CHDCND Lào. Là tỉnh duy nhất có chung đường biên giới với 2 vương quốc Lào và Trung hơn 455 km, trong đó : Đường biên giới tiếp giáp với Lào là 414,712 km ; với Trung Quốc là 40,86 km ; có đường giao thông vận tải đi những tỉnh Bắc Lào và tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, có đường hàng không từ Điện Biên Phủ đi Thành Phố Hà Nội với tần suất bay trung bình ngày 02 chuyến. Tỉnh có 10 đơn vị chức năng hành chính cấp huyện với 130 xã, phường, thị xã ( trong số đó có 29 xã biên giới ) ; dân số gần 55 vạn người, gồm 19 dân tộc bản địa bạn bè. Trên tuyến biên giới Việt – Lào, ngoài 2 cửa khẩu đã được mở là Huổi Puốc và Tây Trang, còn 3 cặp cửa khẩu phụ khác sắp tới sẽ được mở. Trên tuyến biên giới Việt – Trung có cặp cửa khẩu A Pa Chải – Long Phú. Đặc biệt, cửa khẩu Tây Trang từ lâu đã là cửa khẩu quan trọng của vùng Tây Bắc và cả nước, được nhà nước hai nước Nước Ta – Lào thỏa thuận hợp tác tăng cấp thành cửa khẩu quốc tế và Khu kinh tế tài chính cửa khẩu đang được kiến thiết xây dựng. Đây là điều kiện kèm theo và thời cơ rất lớn để Điện Biên tăng cường thương mại quốc tế, tiến tới kiến thiết xây dựng khu vực này thành địa phận trung chuyển chính trên tuyến đường xuyên Á phía Bắc, tiếp nối vùng Tây Bắc Nước Ta với khu vực Bắc Lào – Tây Nam Trung Quốc và Đông Bắc Mianma.

3. Địa hình

Đèo Pha Đin. Do ảnh hưởng tác động của những hoạt động giải trí xây đắp nên địa hình của Điện Biên rất phức tạp, đa phần là đồi núi dốc, hiểm trở và chia cắt mạnh. Được cấu trúc bởi những dãy núi chạy dài theo hướng Tây Bắc – Đông Nam với độ cao biến hóa từ 200 m đến hơn 1.800 m. Địa hình thấp dần từ Bắc xuống Nam và nghiêng dần từ Tây sang Đông. Ở phía Bắc có những điểm trên cao 1.085 m, 1.162 m và 1.856 m ( thuộc huyện Mường Nhé ), cao nhất là đỉnh Pu Đen Đinh cao 1.886 m. Ở phía Tây có những điểm trên cao 1.127 m, 1.649 m, 1.860 m và dãy điểm trên cao Mường Phăng kéo xuống Tuần Giáo. Xen lẫn những dãy núi cao là những thung lũng, sông suối nhỏ hẹp và dốc. Trong đó, đáng kể có thung lũng Mường Thanh rộng hơn 150 km2, là cánh đồng lớn và nổi tiếng nhất của tỉnh và toàn vùng Tây Bắc. Núi bị bào mòn mạnh tạo nên những cao nguyên khá rộng như cao nguyên A Pa Chải ( huyện Mường Nhé ), cao nguyên Tả Phình ( huyện Tủa Chùa ). Ngoài ra còn có những dạng địa hình thung lũng, sông suối, thềm bãi bồi, nón phóng vật, sườn tích, hang động castơ, … phân bổ rộng khắp trên địa phận, nhưng diện tích quy hoạnh nhỏ.

4. Khí hậu

Điện Biên có khí hậu nhiệt đới gió mùa gió mùa núi cao, mùa Đông tương đối lạnh và ít mưa ; mùa hạ nóng, mưa nhiều với những đặc tính diễn biến thất thường, phân hoá phong phú, chịu ảnh hưởng tác động của gió tây khô và nóng. Nhiệt độ trung bình hàng năm từ 21 o – 23 oC, nhiệt độ trung bình thấp nhất thường vào tháng 12 đến tháng 2 năm sau ( từ 14 o – 18 oC ), những tháng có nhiệt độ trung bình cao nhất từ tháng 4 – 9 ( 25 oC ) – chỉ xảy ra những khu vực có độ cao thấp hơn 500 m. Lượng mưa hàng năm trung bình từ 1.300 – 2000 mm, thường tập trung chuyên sâu theo mùa, mùa khô lê dài từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau. Độ ẩm trung bình hàng năm từ 76 – 84 %. Số giờ nắng trung bình từ 158 – 187 giờ trong năm ; những tháng có giờ nắng thấp là tháng 6, 7 ; những tháng có giờ nắng cao thường là những tháng 3, 4, 8, 9.

5. Dân tộc

Điện Biên là nơi hội tụ sinh sống của 19 dân tộc anh em (Thái ; Mông ; Kinh ; Dao ; Khơ Mú ; Hà Nhì ; Lào ; Hoa ( Hán ) ; Kháng ; Mường ; Cống ; Xi Mun ; Si La ; Nùng ; Phù Lá ; Thổ ; Tày ; Sán Chay và dân tộc bản địa khác ) .Mỗi dân tộc có những nét riêng về ngôn ngữ, phong tục tập quán, văn hóa… tạo thành bức tranh đa sắc màu cho nền văn hóa Điện Biên.

 6. Dân Số

Theo tác dụng tìm hiểu sơ bộ của cuộc Tổng tìm hiểu dân số và nhà ở năm năm ngoái, dân trung bình tỉnh Điện Biên 547.785 người, trong đó : nam 273.931 ; nữ có 273.854 người ; dân số sống tại thành thị đạt 82.691 người ; Dân số sống tại nông thôn đạt 465.094 người. Kết cấu dân số ở Điện Biên có mấy nét đáng quan tâm. Trước hết là ” dân số trẻ ” tỷ suất trẻ nhỏ dưới 15 tuổi chiếm 33.65 %, người già trên 60 tuổi ( với nam ) và trên 55 tuổi ( với nữ ) là 10,59 % ; Mật độ dân số của Điện Biên hiện là 57,4 người / km2.

7. Các Đơn vị Hành chính

Tỉnh Điện Biên gồm 1 thành phố, 1 thị xã và 8 huyện : Thành phố Điện Biên Phủ 7 phường và 2 xã Thị xã Mường Lay ( thị xã Lai Châu trước kia ) 2 phường và 1 xã Huyện Điện Biên 25 xã

Một góc khu hành chính thị xã Mường Lay. Huyện Điện Biên Đông 1 thị xã và 13 xã Huyện Mường Ảng 1 thị xã và 9 xã Huyện Mường Chà 1 thị xã và 11 xã Huyện Mường Nhé 11 xã Huyện Tủa Chùa 1 thị xã và 11 xã Huyện Tuần Giáo 1 thị xã và 18 xã

Huyện Nậm Pồ  15 xã

Hiện tỉnh Điện Biên có 130 đơn vị chức năng cấp xã gồm 9 phường, 5 thị xã và 116 xã.

TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

1. Tài nguyên đất

Theo số liệu thống kê thực trạng sử dụng đất tính đến 31/12 năm năm trước, Điện Biên có tổng diện tích quy hoạnh đất là 954.125,06 ha. Trong đó : – Đất sản xuất nông chiếm hầu hết với 75,89 % tổng diện tích quy hoạnh. – Đất phi nông nghiệp ( sử dụng để ở, Giao hàng mục tiêu công cộng, trụ sở cơ quan, khu công trình sự nghiệp … ) chiếm 2,54 %. – Đất chưa sử dụng vẫn chiếm diện tích quy hoạnh tương đối lớn với 21,57 %, hầu hết là đất đồi núi, núi đá không có rừng cây.

2. Tài nguyên rừng

Là tỉnh miền núi nên Điện Biên có tiềm năng lớn về rừng. Toàn tỉnh có 350.854,79 ha đất lâm nghiệp có rừng ( chiếm 48,46 % diện tích quy hoạnh đất nông nghiệp của tỉnh ). Trong đó : Rừng sản xuất chiếm 30,95 % ; rừng phòng hộ 55,31 % và rừng đặc dụng chiếm 13,74 %.

3. Tài nguyên khoáng sản

Tài nguyên tài nguyên ở Điện Biên chưa được thăm dò nhìn nhận sâu về trữ lượng và chất lượng. Tuy nhiên, qua tra cứu những tài liệu lịch sử dân tộc tương quan cho thấy, Điện Biên có nguồn tài nguyên tài nguyên phong phú về chủng loại, gồm những loại chính như : nước khoáng, than mỡ, đá vôi, đá đen, đá granit, quặng sắt và sắt kẽm kim loại màu …, nằm rải rác trong tỉnh.

4. Tiềm năng du lịch

Điện Biên là tỉnh giàu tiềm năng du lịch, đặc biệt quan trọng là nghành nghề dịch vụ văn hoá – lịch sử vẻ vang. Nổi bật nhất là mạng lưới hệ thống di tích lịch sử lịch sử dân tộc thắng lợi Điện Biên Phủ gồm : Sở chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ – Mường Phăng ; những cứ điểm Him Lam, Bản kéo, Độc lập ; Các đồi A1, C1, D1, E1 và khu TT tập đoàn lớn cứ điểm của Pháp ( Khu hầm Đờ cát ).

Bảo tàng Chiến thắng lịch sử dân tộc Điện Biên Phủ. Bên cạnh đó là rất nhiều những hang động, nguồn nước khoáng và hồ nước tạo thành nguồn tài nguyên du lịch vạn vật thiên nhiên đa dạng và phong phú, như : Rừng nguyên sinh Mường Nhé ; những hang động tại Pa Thơm ( Điện Biên ), Thẩm Púa ( Tuần Giáo ) ; những suối khoáng nóng Hua Pe, U Va ; những hồ Pá Khoang, Pe Luông …

Hồ Pá Khoang, điểm dừng chân lý tưởng hành khách khi đến với Điện Biên. Ngoài ra, Điện Biên còn có tiềm năng văn hóa truyền thống phi vật thể, với 19 dân tộc bản địa đồng đội chung sống, mỗi dân tộc bản địa có sắc thái văn hóa truyền thống riêng rất phong phú, lúc bấy giờ vẫn còn giữ được những phong tục tập quán vốn có, nổi bật là dân tộc bản địa Thái và H ‘ Mông …

5. Hệ thống sông và nguồn tài nguyên nước

Điện Biên nằm ở khu vực đầu nguồn 3 con sông lớn của cả nước là : Sông Đà, sông Mã và sông Mê Kông. Trong đó : – Sông Đà ở phía Bắc tỉnh ( giáp với tỉnh Lai Châu ) bắt nguồn từ Vân Nam ( Trung Quốc ) qua Mường Tè ( tỉnh Lai Châu ) – thị xã Mường Lay – Tuần Giáo rồi chảy về tỉnh Sơn La. Sông Đà ( trên địa phận Điện Biên có những phụ lưu chính là Nậm Ma, Nậm Bum, Nậm Pụ, Nậm Mức … ) với tổng diện tích quy hoạnh lưu vực khoảng chừng 5.300 km2, chiếm 55 % diện tích quy hoạnh tự nhiên của tỉnh ; chảy qua những huyện : Mường Nhé, Mường Chà, Tủa Chùa, Tuần Giáo và thị xã Mường Lay.

Lễ hội đua thuyền đuôi én Thị xã Mường Lay. – Hệ thống sông Mã có những phụ lưu chính là sông Nậm Khoai ( huyện Tuần Giáo ) và sông Nậm Mạ ( huyện Điện Biên ) với diện tích quy hoạnh lưu vực 2.550 km2. Đây là mạng lưới hệ thống sông lớn thứ hai của tỉnh. – Hệ thống sông Mê Kông có diện tích quy hoạnh lưu vực là 1.650 km2 với những nhánh chính là sông Nậm Rốm, Nậm Núa. Sông Nậm Rốm bắt nguồn từ Bắc huyện Điện Biên qua thành phố Điện Biên Phủ – Pa Thơm ( huyện Điện Biên ) rồi chảy sang Lào. Sông Nậm Núa bắt nguồn từ Mường Nhà chảy theo hướng Nam – Bắc sau đó chuyển sang hướng Đông – Tây và gặp sông Nậm Rốm ở lòng chảo Điện Biên rồi chảy sang Lào.

Nguồn tài nguyên nước mặt rất phong phú với hơn 10 hồ và hơn 1.000 sông, suối lớn nhỏ phân bố tương đối đồng đều. Sông suối ở Điện Biên nhiều, nguồn nước tương đối dồi dào. Đây là nguồn nước chủ yếu mà hiện nay Điện Biên đang khai thác và sử dụng. Tuy nhiên, địa hình cao, dốc; nhiều thác, ghềnh; có lượng dòng chảy lớn; lượng dòng chảy giảm dần từ phía Bắc đến phía Nam của tỉnh. Các huyện Mường Chà và phía bắc Tuần Giáo có một dòng chảy từ 30 – 40 l/s/km2; huyện Điện Biên và phía nam Tuần Giáo chỉ còn 20 l/s/km2. Vì vậy, khả năng giữ nước vào mùa khô rất khó khăn.

Nguồn nước ngầm của tỉnh Điện Biên được tập trung chuyên sâu hầu hết ở những thung lũng lớn như huyện Điện Biên, Tuần Giáo, Tủa Chùa. Các thung lũng này có trữ lượng nước ngầm khá lớn và hình thành túi đựng nước ở độ sâu từ 20 đến 200 m. Tuy nhiên, lúc bấy giờ mới chỉ triển khai 1 số ít mũi khoan thử nghiệm, chưa đi vào khai thác.

Tiềm năng thủy điện:

Theo khảo sát sơ bộ, tại Điện Biên có nhiều điểm có năng lực kiến thiết xây dựng nhà máy sản xuất thuỷ điện, trong đó đáng quan tâm là những điểm : Thuỷ điện Mùn Chung trên suối Nậm Pay, thuỷ điện Mường Pồn trên suối Nậm Ty, thuỷ điện Nậm Mức trên sông Nậm Mức, thuỷ điện Nậm He trên suối Nậm He, thuỷ điện Nậm Pồ trên suối Nậm Pồ, mạng lưới hệ thống thuỷ điện trên sông Nậm Rốm, Nậm Khẩu Hú … Tuy nhiên, việc khai thác những tiềm năng này còn ở mức nhã nhặn. Hiện nay trên địa phận tỉnh mới có một số ít nhà máy sản xuất thuỷ điện như Nà Lơi 9.300 KW, thác Bay 2.400 KW, Thác trắng 6.200 KW, Nậm Mức 44M w đang được thiết kế xây dựng và khai thác khá hiệu suất cao .

Source: https://thomaygiat.com
Category : Điện Nước