Cá sấu nước mặn – Wikipedia tiếng Việt

Cá sấu nước mặn (danh pháp hai phần: Crocodylus porosus), còn gọi là cá sấu cửa sông hay ở Việt Nam còn được gọi là cá sấu hoa cà; là phân loài cá sấu lớn nhất và cũng là loài bò sát lớn nhất còn sống trên thế giới.[2][3][4] Con đực trưởng thành có thể đạt chiều dài tới 6,3m và thậm chí lên tới 7m.[5] Tuy nhiên, một con đực trưởng thành hiếm khi đạt tới hoặc vượt quá kích thước 6,3 m hay nặng 300 đến 500 kg.[6] Con cái nhỏ hơn nhiều so với con đực, nhìn chung thì không dài quá 3 m.[6] Cá sấu nước mặn thường sinh sống ở các vùng đất ngập nước nơi có nước mặn và lợ. Chúng có phạm vi phân bố rộng nhất trong số tất cả các loài cá sấu hiện đại, trải dài từ bờ đông tiểu lục địa Ấn Độ cho tới hầu hết khu vực Đông Nam Á, đảo New Guinea và phía Bắc lục địa Australia. Chúng là những vận động viên bơi lội rất khỏe.

Cá sấu nước mặn là một loài động vật hoang dã chuyên ăn thịt đầu bảng. Chúng phục kích hầu hết những con mồi và sau đó nhấn chìm hoặc nuốt chửng hàng loạt con mồi. Cá sấu có năng lực chiếm lợi thế so với hầu hết những loài động vật hoang dã xâm nhập vào chủ quyền lãnh thổ của chúng, gồm có cả những kẻ săn mồi khác như cá mập, những loại cá nước ngọt và nước mặn gồm có những loài cá biển khơi, động vật hoang dã không xương sống như giáp xác, những loài lưỡng cư, bò sát, chim và động vật hoang dã có vú, gồm có cả con người .

Cá sấu nước mặn đã được liệt kê là Loài ít quan tâm trong Sách Đỏ IUCN kể từ năm 1996. Chúng bị săn bắt để lấy da trong suốt những năm thập niên 1970, và đang bị đe dọa bởi nạn săn trộm bất hợp pháp và mất môi trường sống. Với một lịch sử lâu dài thường xuyên tấn công và ăn thịt người trong phạm vi sinh sống của mình, chúng được xem là một dã thú nguy hiểm đối với con người.[7]

Đầu của một con cá sấu nước mặnChúng có một cái đầu khá lớn đặc trưng bởi hai gờ nổi xuất phát từ mắt và lê dài đến giữa mũi. Vảy loài này hình trái xoan. Cá sấu con có màu vàng nhạt, chúng mang những sọc, chấm trên thân và đuôi. Cá sấu trưởng thành có màu sẫm hơn, màu nâu vàng đến màu xám. Mặt bụng màu trắng hoặc vàng, những sọc Open ở phần dưới của thân nhưng không lê dài hết mặt bụng. Đuôi có màu xám với những vạch đen .
Một con cá sấu tắm nắng trên bãi biển ở thành phố Darwin

Kích thước con đực[sửa|sửa mã nguồn]

Một con cá sấu nước mặn đực trưởng thành, từ những thành viên còn trẻ đến những con đã già, có chiều dài xê dịch từ 3,5 đến 6 m ( 11 ft 6 in đến 19 ft 8 in ), nặng từ 200 đến 1.000 kg ( 440 – 22 lb ). Trung bình, con đực trưởng thành có chiều dài từ 4,3 đến 4,9 m ( 14 ft 1 in đến 16 ft 1 in ) và nặng từ 408 đến 522 kg ( 899 – 1,151 lb ). Tuy nhiên size trung bình phần đông phụ thuộc vào vào vị trí, môi trường tự nhiên sống và tác động ảnh hưởng của con người, do đó tài liệu cũng đổi khác từ nghiên cứu và điều tra này sang nghiên cứu và điều tra khác, khi những số liệu của mỗi điều tra và nghiên cứu được xem riêng không liên quan gì đến nhau. Trong một trường hợp, Webb và Manolis ( 1989 ) cho rằng khối lượng trung bình của con đực trưởng thành trong những sông thủy triều của Úc chỉ là 240 đến 350 kg ( 530 đến 770 lb ) với chiều dài từ 4 đến 4,5 m ( 13 ft 1 in to 14 ft 9 in ) trong những năm 1980, hoàn toàn có thể đại diện thay mặt cho một khối lượng khung hình đã bị giảm do những loài đang hồi sinh sau nhiều thập kỷ bị săn bắn quá mức, vì con đực kích cỡ này thường nặng hơn 100 kg ( 220 lb ). Một số thành viên đực cao tuổi hoàn toàn có thể dài hơn 6 m ( 19 ft 8 in ) và nặng hơn 1.000 kg ( 2.200 lb ) .Cá sấu nước mặn được xác nhận lớn nhất đã bị chết đuối trong lưới đánh cá ở Papua New Guinea năm 1979, da khô của nó cộng với đầu dài tới 6,2 m ( 20 ft 4 in ) và được ước tính là 6,3 m ( 20 ft 8 in ) khi giám sát sự co rút và một đầu đuôi còn thiếu. Dự kiến từ chiều dài hộp sọ của chúng, nhiều vật mẫu từ Nước Singapore được ước tính là còn sống của những con cá sấu đực có size hơn 6 m ( 19 ft 8 in ). Một con cá sấu nước mặn lớn của Nước Ta được ước tính một cách đáng đáng tin cậy dựa trên hộp sọ của nó sau khi chết, có chiều dài từ 6,3 đến 6,8 m ( 20 ft 8 in đến 22 ft 4 in ). [ Tuy nhiên, theo vật chứng dưới dạng hộp sọ đến từ 1 số ít loài cá sấu lớn nhất từng bị bắn, size tối đa hoàn toàn có thể đạt được của những thành viên lớn nhất của loài này được coi là 7 m ( 23 ft 0 in ). Một điều tra và nghiên cứu của cơ quan chính phủ từ Úc gật đầu rằng những thành viên lớn nhất của loài này có năng lực đo chiều dài từ 6 đến 7 m ( 19 ft 8 in đến 23 ft 0 in ) và cân nặng từ 900 đến 1.500 kg ( 2 nghìn đến 3.300 lb ). Hơn nữa, một điều tra và nghiên cứu về hình thái và sinh lý của cá sấu của cùng một tổ chức triển khai ước tính rằng cá sấu nước mặn đạt kích cỡ 7 m ( 23 ft 0 in ) sẽ nặng khoảng chừng 2000 kg ( 4.400 lb ). Do có sự săn bắt thoáng đãng trong thế kỷ 20, những thành viên này cực kỳ hiếm gặp ở hầu hết những khu vực, vì phải mất một thời hạn dài để cá sấu đạt được những kích cỡ đó. Ngoài ra, sự hiện hữu trước đó của những gen đặc biệt quan trọng hoàn toàn có thể tạo ra những con cá sấu nước mặn cỡ lớn như vậy, những gen ở đầu cuối đã bị mất khỏi nhóm gen tổng thể và toàn diện do những cuộc săn bắt thoáng rộng trong quá khứ. Tuy nhiên, với sự hồi sinh gần đây của thiên nhiên và môi trường sống cho cá sấu nước mặn và nạn săn trộm suy giảm, số lượng cá sấu lớn đang ngày càng tăng, đặc biệt quan trọng là ở Odisha. Quần thể cá sấu ở khu vực này có tối thiểu một thành viên đạt tới hoặc vượt quá chiều dài 5,2 m ( 17 ft 1 in ). Một con đực lớn từ Philippines, tên là Lolong, là con cá sấu nước mặn lớn nhất từng bị bắt và bị nhốt. Nó dài 20 ft 3 ( 6,17 m ) và nặng 2,370 lbs ( 1.075 kg ). Được cho là đã ăn thịt hai dân làng, Lolong đã bị bắt vào ngày 3 tháng 9 năm 2011, và đã chết khi đang bị giam giữ vào ngày 10 tháng 2 năm 2013 .

Kích thước con cháu[sửa|sửa mã nguồn]

Con cái trưởng thành thường dài từ 2,7 đến 3,1 m ( 8 ft 10 in đến 10 ft 2 in ) và cân nặng từ 76 đến 103 kg ( 168 đến 227 lb ). Con cái lớn nhất trong kỷ lục đo được có chiều dài khoảng chừng 4,3 m ( 14 ft 1 in ). Con cái có size tương tự với những loài cá sấu lớn khác và có size trung bình nhỏ hơn giống cái của một số ít loài cá sấu, ví dụ điển hình như cá sấu sông Nin. Cho đến nay, cá sấu nước mặn có kích cỡ lưỡng hình giới tính lớn nhất so với bất kể loài cá sấu nào còn sống sót, vì con đực trung bình to gấp 4 đến 5 lần con cháu trưởng thành và nhiều lúc hoàn toàn có thể đo được gấp đôi tổng chiều dài của nó. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng kỳ lạ lưỡng hình xiên đực ở loài này không được biết rõ ràng nhưng hoàn toàn có thể đối sánh tương quan với chủ quyền lãnh thổ đơn cử về giới tính và nhu yếu cá sấu nước mặn đực trưởng thành độc chiếm những khu vực sinh sống to lớn. Do sự lưỡng cực tình dục cực đoan của những loài tương phản với sự biến hóa size nhã nhặn hơn của những loài khác, chiều dài trung bình của loài chỉ hơi nhiều hơn 1 số ít cá sấu còn sống sót khác ở 3,8 – 4 m ( 12 ft 6 in-13 ft 1 in ) .

Phân bố và thiên nhiên và môi trường sống[sửa|sửa mã nguồn]

Cá sấu nước mặn ngoi lên mặt nước tại sông Adelaide, ÚcCá sấu nước mặn là một trong ba loài cá sấu tìm thấy ở Ấn Độ, hai loài còn lại là loài cá sấu đầm lầy nhỏ và thông dụng ở địa phương hơn và loài cá sấu Ấn Độ mõm hẹp ăn cá. [ 8 ] Chúng sinh sống ở những đầm lầy ngập mặn nước lợ ven biển và đồng bằng sông từ bờ biển phía đông của Ấn Độ, cho đến Sri Lanka và Bangladesh. Quần thể cực nam ở Ấn Độ sống trong Vườn vương quốc Bhitarkanika của Odisha ; ở phía bắc Odisha, nó đã không được ghi nhận sống sót từ những năm 1930. Chúng cũng từng được ghi nhận đã sống dọc theo bờ biển của Quần đảo Andaman và Nicobar và ở vùng ngập mặn Sundarbans. Ở Sri Lanka, chúng Open nhiều nhất ở những phần phía tây và phía nam của quốc gia .Cá sấu nước mặn được tìm thấy khắp khu vực Khu vực Đông Nam Á và vùng hải đảo Nam Thái Bình Dương trên những hòn đảo lớn thuộc Papua New Guinea, Indonesia và Timor-Leste. Trên bán đảo Trung-Ấn, chúng phân bổ dọc theo những đồng bằng và cửa sông ở Myanmar, Đất nước xinh đẹp Thái Lan và lê dài đến miền trung-nam Nước Ta và bán đảo Mã Lai. Ở vùng hải đảo, chúng được tìm thấy ở Borneo, Philippines, Palau, Vanuatu và Solomon .Ở ven biển phía Bắc Úc, Tây Úc và Queensland, cá sấu nước mặn đang tăng trưởng mạnh với số lượng dồi dào, đặc biệt quan trọng là ở nhiều mạng lưới hệ thống sông ngòi gần Darwin như sông Adelaide, sông Mary và sông Daly, cùng với những hồ móng ngựa và cửa sông liền kề của chúng. Quần thể cá sấu nước mặn ở Úc ước tính khoảng chừng 100.000 đến 200.000 con trưởng thành. Phạm vi của nó lê dài từ Broome, Tây Úc qua hàng loạt bờ biển Lãnh thổ phía Bắc đến tận Rockhampton, Queensland. Sông Alligator ở vùng Arnhem Land, nơi tập trung chuyên sâu một quần thể cá sấu lớn nhất tại Úc, bị đặt tên sai do người ta nhầm lẫn cá sấu nước mặn với loài cá sấu mõm ngắn Mỹ, nhằm mục đích phân biệt với cá sấu nước ngọt mũi dài, một loài cá sấu cũng sinh sống ở Lãnh thổ Bắc Úc .Do có xu thế bơi xa trên biển, những thành viên cá sấu nước mặn nhiều lúc Open ở những khu vực xa khoanh vùng phạm vi chung của chúng, ví dụ điển hình như ở Fiji. Cá sấu nước mặn thường trải qua mùa mưa nhiệt đới gió mùa ở những đầm lầy và sông nước ngọt, chuyển dời xuống hạ lưu đến những cửa sông vào mùa khô. Cá sấu cạnh tranh đối đầu nóng bức với nhau để giành chủ quyền lãnh thổ, đặc biệt quan trọng là những con đực chiếm lợi thế ở những đoạn sông và suối nước ngọt. Do đó, những thành viên vị thành niên bị buộc phải chuyển dời tới những mạng lưới hệ thống sông ven biển và đôi lúc ra đại dương. Điều này lý giải sự phân bổ to lớn của loài này, cũng như việc chúng từng được tìm thấy ở những nơi xa xôi như Biển Nhật Bản. Giống như tổng thể những loài cá sấu khác, chúng chỉ hoàn toàn có thể sống sót trong thời hạn dài trong điều kiện kèm theo nhiệt độ ấm cúng và cá sấu rời khỏi những vùng của Úc theo mùa nếu những đợt khí hậu lạnh xảy ra trong khu vực .Mặc dù hoàn toàn có thể sống ở thiên nhiên và môi trường biển, nhưng cá sấu thường sống trong khu vực đầm lầy nước lợ, gồm có rừng ngập mặn, rừng đước, cửa sông, châu thổ, đầm phá và vùng hạ nguồn của những con sông .
Một con cá sấu bơi gần bờ biển ở MaconaconCá sấu hoa cà là một loài động vật hoang dã mưu trí và có hành vi phức tạp. Chúng liên lạc với nhau trải qua những tiếng sủa và được biểu lộ theo bốn cách. Cá sấu còn sử dụng những âm cao rầu rĩ thành hồi ngắn và liên tục. Âm dùng để hăm dọa là tiếng húyt gió khi có kẻ lạ mặt xâm nhập lãnh địa. Cá sấu mới nở tạo ra những âm cao với những hồi ngắn, sau cuối âm thanh ve vãn là những tiếng gầm nhẹ và dài. Cá sấu hoa cà sử dụng nhiệt độ môi trường tự nhiên để duy trì thân nhiệt của chúng. Chúng làm mát khung hình trong nước và phơi ánh nắng để làm ấm khung hình .
Cá sấu nước mặn, thậm chí còn là những con đã trưởng thành, hoàn toàn có thể nhảy lên khỏi mặt để bắt mồi, mặc dầu thường được nhìn thấy như vậy khi bị lôi cuốn bởi mồi nhử, như trong bức ảnh này Một con cá sấu đang tắm nắngHành vi cơ bản để phân biệt cá sấu nước mặn với những loài cá sấu khác là xu thế sinh sống trong thiên nhiên và môi trường nước mặn của nó. Mặc dù những loài cá sấu khác cũng có tuyến muối được cho phép chúng sống sót trong nước mặn, một đặc thù mà những loài cá sấu mõm ngắn không có, hầu hết những loài khác không mạo hiểm ra biển ngoại trừ trong điều kiện kèm theo khắc nghiệt. Ngoài ra, không như những loài cá sâu khác, cá sấu nước mặn có tập tính bảo vệ chủ quyền lãnh thổ cao hơn và ít chịu đựng việc chung sống với những đồng loại của chúng ; những con đực trưởng thành sẽ san sẻ chủ quyền lãnh thổ với những con cháu, nhưng sẽ xua đuổi những con đực đối thủ cạnh tranh .Cá sấu nước mặn có năng lực bơi đường trường rất tốt, chúng sử dụng dòng hải lưu để vận động và di chuyển quãng đường dài. Ở Úc, 20 con cá sấu đã được gắn thẻ truyền vệ tinh ; tám con trong số đó đã mạo hiểm ra biển khơi, và một trong số chúng đã đi 590 km ( 370 dặm ) dọc theo bờ biển trong 25 ngày từ Sông Bắc Kennedy trên bờ biển phía đông của Viễn Bắc Queensland, xung quanh Bán đảo Cape York, đến bờ biển phía tây trong vịnh Carpentaria. Một thành viên khác đã bơi 411 km ( 255 mi ) trong 20 ngày. Không cần phải bơi nhiều, đôi lúc chúng chỉ đơn thuần thả mình trôi trên mặt nước để bảo toàn nguồn năng lượng. Chúng bị gián đoạn vận động và di chuyển và cư trú trong những vịnh được rào lại phòng thời tiết xấu trong vài ngày cho đến khi dòng hải lưu đổi hướng. Đôi khi, chúng cũng bơi ngược lên những mạng lưới hệ thống sông .Giống như nhiều loài cá sấu khác, cá sấu nước mặn thường chỉ sống lờ đờ suốt ngày nếu không đi săn mồi, một đặc thù giúp chúng sống sót hàng tháng trời trong thời hạn không có thức ăn, cá sấu nước mặn thường nằm lờ đờ dưới nước hoặc phơi mình dưới ánh nắng mặt trời vào phần nhiều thời hạn trong ngày, thích săn mồi vào đêm hôm. Một nghiên cứu và điều tra về hành vi cá sấu nước mặn theo mùa ở Úc chỉ ra rằng chúng hoạt động giải trí nhiều hơn và có nhiều năng lực ở dưới nước hơn trong mùa hè ở Úc ; ngược lại, chúng ít hoạt động giải trí hơn và dành nhiều thời hạn hơn để phơi nắng trong mùa đông. Tuy nhiên, cá sấu nước mặn là loài hoạt động giải trí tích cực nhất trong số những loài cá sấu, dành nhiều thời hạn lượn lờ bơi lội và hoạt động giải trí nhiều hơn, đặc biệt quan trọng là ở dưới nước. Chúng sống trên cạn ít hơn nhiều so với hầu hết những loài cá sấu, ngoại trừ việc phơi nắng để điều hòa thân nhiệt. Đôi khi, chúng có khuynh hướng dành nhiều tuần trên biển để tìm kiếm đất liền và trong 1 số ít trường hợp, những vết hà đã được quan sát thấy tăng trưởng trên vảy cá sấu, cho thấy thời hạn dài chúng ở trên biển .Mặc dù tương đối lờ đờ, cá sấu nước mặn là những kẻ săn mồi nhanh gọn và bộc lộ sự nhanh gọn và vận tốc đáng kinh ngạc khi thiết yếu, thường là trong những cuộc tiến công con mồi. Chúng cũng hoàn toàn có thể bơi với vận tốc 24 đến 29 km / h ( 15 đến 18 dặm / giờ ) trong những quãng ngắn, nhanh gấp khoảng chừng ba lần so với những vận động viên bơi nhanh nhất của con người, nhưng khi bơi trong trạng thái thông thường, chúng thường vận động và di chuyển với vận tốc 3 đến 5 km / h ( 2 đến 3 mph ). Mặc dù những câu truyện về cá sấu nhanh hơn ngựa đua trong khoảng cách ngắn trên cạn là trọn vẹn phóng đại, nhưng ở mép nước, chúng hoàn toàn có thể kết hợp lực đẩy từ cả hai chân và đuôi để tạo ra những trường hợp phục kích bất thần với vận tốc cực lớn .

Chế độ siêu thị nhà hàng[sửa|sửa mã nguồn]

Một con cá sấu đang xâu xé con mồi

Là loài săn mồi ven bờ lớn nhất quốc tế, chính sách ăn của cá sấu nước mặn rất phong phú. Tuy chỉ có cá sấu con mới ăn những loài côn trùng nhỏ nhỏ, động vật hoang dã lưỡng cư, bò sát, giáp xác và những loài cá nhỏ, nhưng những con trưởng thành cũng sẽ nhắm đến những con mồi nhỏ này nếu không có nhiều sự lựa chọn khác. Trong số những loài giáp xác, cua biển của chi Scylla được xem là con mồi ưa thích nhất của cá sấu, đặc biệt quan trọng là trong thiên nhiên và môi trường sống ngập mặn. Các loài chim như đà điểu Emu và những loại chim nước khác nhau, đặc biệt quan trọng là ngỗng bồ những, là những loài thường bị cá sấu săn nhất, do thời cơ phát hiện nhiều hơn. Ngay cả những con chim và dơi bay nhanh hoàn toàn có thể bị cá sấu phóng lên đớp sống một cách chớp nhoáng nếu bay gần mặt nước, cũng như những con chim lội khi chúng đang bay quanh bờ để tìm kiếm thức ăn, thậm chí còn cả những loài choắt nhỏ .Cá sấu trưởng thành đa phần ăn cua, còng, rùa, rắn, chim ; thậm chí còn là những loài thú lớn hơn như nai, lợn lòi, lợn vòi, lợn hoang, khỉ, kangaroo, đười ươi, chó Dingo và những loài có size lớn thuộc họ Trâu bò ví dụ điển hình như trâu nước, bò banteng, và bò tót. Tuy nhiên, những con mồi lớn chỉ được chúng săn ngẫu nhiên do thực tiễn chỉ có những con đực lớn mới đủ năng lực tiến công và những con mồi lớn chỉ phân bổ thưa thớt trong khoanh vùng phạm vi sinh sống của loài cá sấu này, ngoài một số ít khu vực quan trọng như Sundarbans. Bất kỳ loài vật nuôi thuần hóa nào như gà, cừu, lợn, ngựa, bò hay thậm chí còn cả người, cá sấu đều hoàn toàn có thể ăn được nếu có thời cơ. Là một loài sinh vật sống được ở biển, cá sấu nước mặn cũng săn nhiều loài cá nước mặn và những loài động vật hoang dã biển khác, gồm có rắn biển, rùa biển, chim biển, dugong và cá đuối. Chúng cũng hay săn những con cá sấu nhỏ hơn chúng như cá sấu nước ngọt mũi dài. Ngoài ra, những con cá sấu sống ở cửa sông và ven biển còn săn cả những loài cá mập cỡ nhỏ hoặc trung bình như cá mập bò. Khi săn mồi chúng giấu mình trong nước và chỉ để lộ mắt và mũi trên mặt nước. Chúng bất ngờ tiến công con mồi, thường thì con mồi bị giết ngay sau một cú cắn chí mạng bởi hàm rắng chắc khỏe của chúng, sau đó con mồi được kéo xuống nước .Cá sấu nước mặn cũng có một số ít đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu nguồn thức ăn trong tự nhiên, đặc biệt quan trọng là hổ, mặc dầu hai loài động vật hoang dã này hiếm khi xung đột với nhau. Tuy nhiên vào năm 2010, một con cá sấu cửa sông đã giết chết một con hổ Bengal khi nó đang bơi qua sông tại vườn vương quốc Sundarbans, Ấn Độ .

Cá sấu nước mặn có lực cắn mạnh nhất so với bất kỳ loài động vật nào còn sống trên thế giới. Chúng sở hữu một bộ hàm khỏe với 64-68 răng và sở hữu lực cắn lên đến 5000 pounds/1 inch vuông hoặc hơn. Thông thường, chỉ một cú táp của cá sấu cũng có khả năng nghiền nát xương, hạn chế đáng kể chuyển động của mục tiêu. Một con cá sấu nước mặn dài 4,59 mét (15 ft 1 in) đã được xác nhận là có lực cắn mạnh nhất từng được ghi nhận đối với một con vật trong môi trường phòng thí nghiệm, lên đến 16.414 newton (3,700 lbf) (vượt qua kỷ lục trước đó 13,172 N do một con cá sấu mõm ngắn Mỹ (Alligator mississippinesis) tạo ra. Dựa trên hồi quy của khối lượng cơ thể trung bình và lực cắn trung bình, lực cắn của nhiều loài cá sấu, những cá thể nặng 1.308 kg (2.884 lb) được ước tính có lực cắn vào khoảng 27.531 đến 34.424 N (6.189 đến 7.739 lbf). Cú cắn bất thường của cá sấu là kết quả của quá trình giải phẫu của chúng. Khoảng trống cho cơ hàm trong hộp sọ rất lớn, có thể dễ dàng nhìn thấy từ bên ngoài như một khối phồng ở mỗi bên. Bản chất của cơ là cực kỳ cứng, khi chạm vào gần như cứng như xương, đến mức nó có thể là phần tiếp nối của hộp sọ. Một đặc điểm khác là phần lớn cơ trong hàm của cá sấu được bố trí để kẹp xuống. Mặc dù có cơ mạnh để đóng hàm, nhưng cá sấu lại có cơ rất nhỏ và yếu để mở hàm. Do đó, để khống chế những con cá sấu, người ta thường đóng chặt hàm của chúng bằng nhiều lớp băng keo.

Cá sấu nước mặn trải qua nhiều đổi khác sinh lý trước khi chúng trưởng thành. Trong ảnh ở đây là một con cá sấu con . Có thể thấy ở đây là một con cá sấu chưa trưởng thành, tăng trưởng chiều dài đáng kể trong vài năm nhưng hoàn toàn có thể thuận tiện phân biệt bởi thân hình và size mảnh mai . Một con cá sấu nước mặn trong độ tuổi gần trưởng thành ở vườn thú Gembira Loka, có vẻ ngoài tương tự như nhưng chưa thực sự vạm vỡ và đầu tương đối nhỏ so với con trưởng thành .Chúng sinh sản trong khu vực nước ngọt vào mùa khí ẩm, khi mực nước đang dâng cao. Cá sấu cái trưởng thành khi đạt 12-14 năm tuổi, trong khi con đực có tuổi trưởng thành là 16 năm tuổi. Ở Úc, con đực và con cháu mở màn tương tác vào tháng 9 và tháng 10, và con cháu đẻ trứng từ tháng 11 đến tháng 3. Có thể nhiệt độ tăng cao của mùa ẩm kích thích hành vi sinh sản của loài này. Trong khi cá sấu cái thường làm tổ hàng năm, đã có một số ít trường hợp cá sấu nước mặn cái làm tổ chỉ cách nhau hàng năm và cũng có những ghi nhận về một con cháu nỗ lực đẻ hai con trong một mùa mưa duy nhất. Con cái chọn khu vực làm tổ và cả bố và mẹ sẽ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ làm tổ, thường là một dải bờ dọc theo sông thủy triều hoặc những khu vực nước ngọt, đặc biệt quan trọng là đầm lầy. Tổ thường ở vị trí dễ tiếp xúc, thường ở trong bùn với ít hoặc không có thảm thực vật xung quanh, và do đó năng lực bảo vệ khỏi nắng và gió bị hạn chế. Một số tổ trong môi trường tự nhiên sống không phải nổi bật đã xảy ra, ví dụ điển hình như đống đá đổ nát hoặc trong đồng cỏ thấp khí ẩm .Cá sấu cái thường cào một lớp lá và những mảnh vụn khác xung quanh lối vào tổ và lớp phủ này được cho là tạo ra một lượng hơi ấm đáng kinh ngạc cho những quả trứng mà chúng đẻ. Con cái đẻ trung bình khoảng chừng 40-60 trứng nhưng cũng hoàn toàn có thể đẻ đến 90 trứng. Trứng được đẻ vào trong tổ được làm từ thân cây nhỏ và bùn, tổ được làm nâng lên cao để tránh bị cuốn đi khi có ngập lụt trong suốt mùa mưa. Cá sấu cái bảo vệ tổ cho đến khi trứng nở trong thời hạn từ 80-98 ngày, nhưng sự cố mất trứng vẫn liên tục diễn ra do lũ lụt hay nhiều lúc bị những loài săn mồi khác đánh cắp. Chỉ khoảng chừng 1 % số con non sẽ sống sót đến tuổi trưởng thành. Giới tính cá sấu con được xác lập bởi nhiệt độ của tổ, nơi nhiệt độ ấp của cá sấu mẹ thường là 31 °C. Bất kì sự biến hóa nào về nhiệt độ sẽ tạo ra nhiều con cháu. Ở 28 – 30 độ C, toàn bộ trứng nở ra sẽ là con cháu, ở 30-32 độ C 86 % trứng nở ra là con đực, và ở 33 độ trở lên hầu hết là con cháu ( 84 % ). Khi cá sấu mẹ nghe tiếng kêu của cá sấu non vừa nở nó sẽ đào tổ lên, đưa bầy con vào miệng trở lại thiên nhiên và môi trường nước và chăm nom cho đến khi chúng bơi được. Con cái bảo vệ tổ và con non khỏi những kẻ săn mồi khác. Cá sấu con lớn lên trong những con sông trong suốt mùa khí ẩm từ tháng 12 đến tháng 3 năm sau .Cá sấu con khi mới nở ra đặc biệt quan trọng hung ác với nhau và thường sẽ đánh nhau gần như ngay lập tức sau khi được mẹ mang đến vùng nước. Con non tự nhiên mở màn phân tán sau khoảng chừng 8 tháng và khởi đầu biểu hiện hành vi chủ quyền lãnh thổ vào thời gian 2,5 tuổi. Chúng là loài có chủ quyền lãnh thổ cao nhất trong số những loài cá sấu còn sống sót và do tính hung ác so với đồng loại, từ quy trình tiến độ chưa trưởng thành nhưng phải phân tán đi, chúng không khi nào được nhìn thấy thành từng đàn hoặc tập trung chuyên sâu như hầu hết những loài cá sấu khác. Tuy nhiên, ngay cả những con cháu cũng sẽ không đạt đến độ tuổi trưởng thành về giới tính trong 10 năm nữa. Cá sấu nước mặn sống sót đến tuổi trưởng thành hoàn toàn có thể đạt được tuổi thọ rất cao, với tuổi thọ ước tính lên đến 70 năm và một số ít thành viên hoàn toàn có thể vượt quá 100 năm, mặc dầu chưa có bất kể độ tuổi cao không bình thường được xác định cho bất kể thành viên cá sấu nào .

Trong khi những con trưởng thành không có kẻ thù ăn thịt tự nhiên, cá sấu nước mặn con có thể trở thành con mồi của kỳ đà (đôi khi, nhưng không phổ biến, nhiều loài kỳ đà ở Úc và loài kỳ đà hoa châu Á (Varanus salvator) xa hơn về phía bắc), cá săn mồi (đặc biệt là cá chẽm (Lates calcarifer)), lợn rừng, gặm nhấm, các loài chim sống dưới nước và ăn thịt khác nhau (ví dụ hạc cổ đen (Ephippiorhynchus asiaticus) và đại bàng bụng trắng (Haliaeetus leucogaster)), trăn, cá sấu lớn hơn và nhiều loài săn mồi khác. Lợn và gia súc đôi khi cũng vô tình giẫm đạp lên trứng và tổ và làm suy giảm chất lượng môi trường sống ở những nơi được tìm thấy với số lượng lớn. Con non cũng có thể trở thành con mồi của hổ và báo hoa mai (Panthera pardus) ở một số khu vực nhất định trong phạm vi của chúng, mặc dù rất hiếm khi có cuộc chạm trán giữa những kẻ săn mồi này và các loài thú họ mèo có xu hướng tránh những khu vực có cá sấu nước mặn.

Tấn công con người[sửa|sửa mã nguồn]

Trong số toàn bộ những loài cá sấu, cá sấu nước mặn và cá sấu sông Nin thường xem con người như một con mồi, và có một lịch sử vẻ vang vĩnh viễn tiến công con người khi con người vô tình xâm phạm vào chủ quyền lãnh thổ của nó. Do sức mạnh cùng với size và vận tốc đáng sợ, năng lực sống sót của con người khi bị cá sấu nước mặn tiến công gần như là không hề, nếu đó là một cuộc tiến công trực diện. Do đó, đây được xem là một trong những loài dã thú nguy khốn nhất quốc tế. Trái ngược với chủ trương của Mỹ khuyến khích con người cùng sống sót với cá sấu mõm ngắn, khuyến nghị duy nhất để đối phó với cá sấu nước mặn là trọn vẹn tránh xa thiên nhiên và môi trường sống của chúng bất kể khi nào hoàn toàn có thể, vì chúng cực kỳ hung hăng nếu cảm thấy bị xâm phạm .
Những tài liệu đúng mực về những cuộc tiến công bị số lượng giới hạn ở những nơi bên ngoài nước Úc, nơi một hoặc hai vụ tiến công gây tử trận được báo cáo giải trình mỗi năm. Từ năm 1971 đến năm 2013, tổng số ca tử trận được báo cáo giải trình tại Úc do cá sấu nước mặn là 106 ca. Mức độ tiến công thấp hoàn toàn có thể là do những nỗ lực của những nhà nghiên cứu động vật hoang dã hoang dã ở Úc đã đặt những tín hiệu cảnh báo nhắc nhở cá sấu tại nhiều kênh, sông, hồ và bãi biển nơi được cho là có mối nguy khốn từ cá sấu, giúp người dân tránh xa khu vực đó. Ngoài ra, những cuộc tiến công gần đây và ít được công bố đã được báo cáo giải trình ở Borneo, Sumatra, Đông Ấn Độ ( quần đảo Andaman ), và Miến Điện. Tại Sarawak, Borneo, số vụ tiến công gây tử trận trung bình được báo cáo giải trình là 2,8 mỗi năm trong những năm từ 2000 đến 2003. Tại Bắc Úc, nỗ lực di tán những con cá sấu nước mặn có biểu lộ hung hăng so với con người đã được thực thi, nhưng điều này đã không hiệu suất cao vì cá sấu có vẻ như hoàn toàn có thể tự tìm được đường về chủ quyền lãnh thổ khởi đầu của mình. Trong khu vực Darwin từ 2007 – 2009, 67-78 % những con cá sấu trở lại chỗ ở cũ được xác lập là giống đực .Nhiều cuộc tiến công ở những khu vực bên ngoài nước Úc được cho là không được báo cáo giải trình, với một điều tra và nghiên cứu đặt ra tới 20 đến 30 vụ tiến công xảy ra hàng năm. Con số này hoàn toàn có thể là thận trọng so với một số ít khu vực nơi con người và cá sấu nước mặn cùng sống sót ở những khu vực nông thôn và kinh tế tài chính tương đối kém tăng trưởng, kinh tế tài chính thấp, nơi những cuộc tiến công có năng lực không được báo cáo giải trình. Tuy nhiên, những công bố trong quá khứ rằng cá sấu nước mặn phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cho hàng ngàn người tử trận hàng năm là cường điệu và hoàn toàn có thể làm rơi lệch quyền lợi cho những công ty da, những tổ chức triển khai săn bắn và những nguồn khác hoàn toàn có thể hưởng lợi từ việc tối đa hóa nhận thức xấu đi về cá sấu cho nguồn kinh tế tài chính đạt được. Mặc dù cá sấu là một loài động vật hoang dã không có nguyên do gì để không xem con người như con mồi, tuy nhiên nhiều con cá sấu nước mặn hoang dã thường rất cẩn trọng với con người và sẽ dữ thế chủ động rút lui, chúng lặn xuống nước và bơi xa ra, thậm chí còn ngay cả những con đực trưởng thành vốn rất hiếu chiến, nếu trước đây nó từng bị con người quấy rầy hoặc bị truy sát. Khả năng cá sấu tiến công con người vì con người đi vào chủ quyền lãnh thổ của nó cao hơn là do tập tính ăn thịt trong tự nhiên. Với cá sấu trên hai tuổi, chúng thường tiến công bất kỳ thứ gì đi vào chủ quyền lãnh thổ của nó ( gồm có cả tàu thuyền ). Con người thường hoàn toàn có thể thoát khỏi những cuộc chạm trán như vậy, gồm có khoảng chừng 50% toàn bộ những cuộc tiến công. Các cuộc tiến công không gây tử trận thường tương quan đến cá sấu dài 3 m ( 9 ft 10 in ) hoặc ít hơn. Các cuộc tiến công gây tử trận, nhiều năng lực là có động cơ ăn thịt, thường tương quan đến cá sấu lớn hơn với kích cỡ ước tính trung bình là 4,3 m ( 14 ft 1 in ). Trong thực trạng thông thường, cá sấu sông Nile được cho là phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về số lượng những cuộc tiến công gây tử trận trên người hơn là cá sấu nước mặn, nhưng điều này hoàn toàn có thể tương quan đến trong thực tiễn là nhiều người ở Châu Phi có xu thế dựa vào những khu vực ven sông để kiếm sống, ít phổ cập ở hầu hết châu Á và chắc như đinh ít hơn ở Úc. Ở quần đảo Andaman, số lượng những cuộc tiến công gây tử trận cho con người đã được báo cáo giải trình tăng lên, nguyên do suy ra do sự hủy hoại thiên nhiên và môi trường sống và giảm con mồi tự nhiên của cá sấu .Vào quá trình cuối cuộc cuộc chiến tranh quốc tế thứ hai, khi đế quốc Nhật Bản rút quân khỏi hòn đảo Ramree nằm trên vịnh Bengal ngoài khơi Myanmar vào ngày 19 tháng 2 năm 1945, loài cá sấu nước mặn được cho là phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về cái chết của hơn 400 binh sĩ Nhật Bản. Những người lính Anh vây hãm vùng đầm lầy mà quân Nhật đang rút lui suốt một đêm trong cánh rừng ngập mặn, nơi có hàng ngàn con cá sấu nước mặn đang ẩn náu và phục kích họ. Nhiều người lính Nhật đã không sống sót qua một đêm này. Trong số 1.000 lính Nhật tiến vào khu đầm lầy trên hòn đảo Ramree, chỉ có khoảng chừng 20 người sống sót thoát được ra ngoài. [ 9 ] Tuy nhiên lí do cá sấu tiến công bị hoài nghi là không thuyết phục. Một vụ tiến công hàng loạt khác được báo cáo giải trình tương quan đến một hành trình dài ở miền đông Ấn Độ, một con thuyền gặp nạn khiến 28 người rơi xuống nước, họ được báo cáo giải trình là bị cá sấu nước mặn ăn thịt. Một vụ cá sấu tiến công nổi tiếng khác là vào năm 1985, tương quan đến nhà sinh thái học Val Plumwood, người suôn sẻ sống sót sau vụ tiến công .Vào tháng 7 năm 2018, một đám đông 600 người đã tàn sát 292 con cá sấu nước mặn và cá sấu New Guinea ở tỉnh Papua, Indonesia trong một cuộc tiến công trả thù sau khi một người đàn ông xâm phạm khu bảo tồn bị ăn thịt .

Tình trạng bảo tồn[sửa|sửa mã nguồn]

Một con cá sấu nước mặn đang bơi dưới một đầm lầy .Tình trạng bảo tồn lúc bấy giờ của loài này theo IUCN là ít chăm sóc. [ 10 ]. Hiện tại, loài này được liệt kê trong CITES như sau :

• Phụ lục I (cấm tất cả các giao thương thương mại trong các loài hoặc các sản phẩm phụ của nó): Tất cả các quần thể hoang dã ngoại trừ các quần thể ở Úc, Indonesia và Papua New Guinea;
• Phụ lục II (thương mại được phép xuất khẩu, giấy phép nhập khẩu có thể hoặc không bắt buộc tùy thuộc vào luật của nước nhập khẩu): Quần thể ở Úc, Indonesia và Papua New Guinea, cộng với tất cả các quần thể trên thế giới được nuôi nhốt vì mục đích thương mại.

Cá sấu nước mặn thường bị săn bắt vì thịt và trứng của nó, và da của nó có nhiều giá trị thương mại nhất trong bất kể loài cá sấu nào. Nạn săn bắn không được trấn áp trong thế kỷ 20 gây ra sự suy giảm đáng kể số lượng loài trong khoanh vùng phạm vi của nó, với số lượng ở miền bắc Australia giảm 95 % vào năm 1971. Những năm 1940 – 1970 là tiến trình đỉnh điểm của nạn săn bắn không trấn áp và hoàn toàn có thể gây thiệt hại không hề khắc phục cho quần thể của cá sấu nước mặn. Loài này hiện đang có sự bảo vệ pháp lý rất đầy đủ ở tổng thể những bang và vùng chủ quyền lãnh thổ của Úc nơi nó được tìm thấy – Tây Úc ( từ năm 1970 ), Lãnh thổ Bắc Úc ( từ năm 1971 ) và Queensland ( từ năm 1974 ). Nhờ chủ trương bảo tồn khắt khe tại Úc, quần thể cá sấu đã tăng đáng kể trở lại, và thậm chí còn đông đúc hơn người ở một số ít khu vực, nơi mà chúng hoàn toàn có thể sinh sống ở bất kể nơi nào có nước như ao hồ, sông suối, thậm chí còn là những vùng nước nông. [ 11 ] Tuy nhiên, nạn săn bắn phạm pháp vẫn còn sống sót ở một số ít nơi, với chủ trương bảo vệ ở 1 số ít vương quốc không hiệu suất cao một cách đáng kể, và việc kinh doanh trái phép thường khó theo dõi và trấn áp trên khoanh vùng phạm vi to lớn như vậy. Tuy nhiên, trong khi nhiều quần thể khu vực chưa hồi sinh ; 1 số ít khảo sát cho thấy mặc dầu những con cá sấu trẻ còn sống sót, ít hơn 10 % vật mẫu được phát hiện ở những thành viên có kích cỡ trưởng thành và không gồm có những con đực đặc biệt quan trọng lớn ở Sri Lanka hay Cộng hòa Palau. Đây là tín hiệu của cả sự đàn áp và khai thác của con người liên tục tăng trưởng tiềm tàng và quần thể sinh sản không hồi sinh. Trong một quần thể cân đối hơn, ví dụ điển hình như những thành viên từ vườn vương quốc Bhitarkanika hoặc Sabah, Malaysia, 28 % và 24,2 % vật mẫu quan sát thấy có khoanh vùng phạm vi kích cỡ lớn hơn 3 m ( 9 ft 10 in ) .Mất thiên nhiên và môi trường sống liên tục là một yếu tố lớn so với cá sấu. Ở Bắc Úc, phần nhiều sinh cảnh làm tổ của cá sấu nước mặn bị chà đạp bởi trâu nước hoang dã, mặc dầu những chương trình diệt trừ trâu đã giảm đáng kể yếu tố này. Ngay cả khi những khu vực sinh sống tương thích vẫn còn lớn, sự đổi khác thiên nhiên và môi trường sống hoàn toàn có thể là một yếu tố, như ở quần đảo Andaman, nơi những khu vực nước ngọt, được sử dụng để làm tổ, đang ngày càng bị quy đổi sang vùng canh tác nông nghiệp của con người. Sau khi giá trị thương mại của da cá sấu bị suy yếu, có lẽ rằng thử thách lớn nhất trước mắt để thực thi những nỗ lực bảo tồn là sự nguy hại không tiếp tục mà loài này hoàn toàn có thể gây ra cho con người, và dẫn hiệu quả xấu đi do cá sấu gây ra .
Con tem bưu chính năm 1948 diễn đạt một tác phẩm nghệ thuật và thẩm mỹ của thổ dân về cá sấu nước mặnCá sấu nước mặn được coi là thánh trên hòn đảo Timor. Theo thần thoại cổ xưa, hòn hòn đảo được hình thành bởi một con cá sấu khổng lồ. Người Papua có một lịch sử một thời tương tự như và rất tương quan và theo truyền thống lịch sử, cá sấu được diễn đạt là họ hàng ( thường là cha hoặc ông ) .Theo Wondjina, một thẩm mỹ và nghệ thuật thần thoại cổ xưa của thổ dân châu Úc địa phương, cá sấu nước mặn đã bị trục xuất khỏi vùng nước ngọt vì chúng trở nên đầy rẫy những linh hồn xấu và tăng trưởng quá lớn, không giống như loài cá sấu nước ngọt vốn được tôn sùng một phần nào. Nghệ thuật trên đá của thổ dân khắc họa cá sấu nước mặn là rất hiếm, mặc dầu những ví dụ có niên đại lên đến 3.000 năm được tìm thấy trong những hang động ở vườn vương quốc Kakadu và Arnhem Land, gần như khớp với sự phân bổ của loài này. Tuy nhiên, nó được miêu tả trong thẩm mỹ và nghệ thuật thổ dân đương đại. Người Larrakia coi mình là hậu duệ của cá sấu, và coi nó như vật tổ của họ. Họ tôn sùng cá sấu như những người bảo vệ bến cảng và không ăn thịt cá sấu .

Loài này được xuất hiện trên một số tem bưu chính, bao gồm tem 12 xu của Bang Bắc Borneo năm 1894; một con tem 2 si linh của Úc năm 1948 mô tả một tác phẩm nghệ thuật trên đá của thổ dân về loài này; một con tem Cộng hòa Indonesia năm 1966; con tem 20 xu Palau năm 1994; con tem 22 xu Úc năm 1997; và một con tem bưu chính 1 ringgit của Malaysia năm 2005.

Cá sấu nước mặn đã Open trong những bộ phim lẻ và truyền hình đương đại của Úc gồm có loạt phim ” Cá sấu Dundee “, ” Cá sấu ăn thịt người ” và phim truyền hình ” Thợ săn cá sấu ” do nhà bảo tồn cá sấu nổi tiếng Steve Irwin thủ vai chính. Hiện có 1 số ít khu vui chơi giải trí công viên nước mặn theo chủ đề cá sấu ở Úc .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://thomaygiat.com
Category : Điện Nước