Sơ đồ mạch điện – Phân loại & cách đọc dễ dàng, nhanh chóng

Sơ đồ mạch điện là gì?

Sơ đồ mạch điện có tên tiếng anh là Circuit diagram, thường được gọi là sơ đồ điện, sơ đồ cơ bản hay sơ đồ điện tử. Đây là một biểu diễn đồ họa của mạch điện thể hiện mối liên kết giữa các phần tử mạch trong sơ đồ không nhất thiết phải tương ứng với sự sắp xếp vật lý trong thiết bị đã hoàn thành.

Cụ thể, sơ đồ điện cho biết sự liên kết điện trong thực tiễn, bản vẽ này miêu tả sự sắp xếp vật lý của các dây và các thành phần liên kết với nhau. Sơ đồ mạch điện được sử dụng trong phong cách thiết kế, thiết kế xây dựng mạch và sắp xếp bảng mạch in ( PCB ), bảo dưỡng các thiết bị điện, điện tử .

Các ký hiệu trong sơ đồ mạch điện

Trong sơ đồ mạch điện người ta ký hiệu các phần tử bằng biểu tượng riêng giúp dễ dàng đọc hiểu mạch điện, đồng thời không bị phức tạp, rối mắt khi nhìn vào sơ đồ biểu diễn. Vì vậy, trước khi đọc được mạch điện, bạn cần nắm rõ được các ký hiệu cơ bản như sau:

Các ký hiệu trong sơ đồ mạch điện

Các loại sơ đồ mạch điện

Sơ đồ điện được chia ra thành 3 loại nhỏ được với các đặc thù riêng và cách sử dụng khác nhau gồm : sơ đồ nguyên tắc, sơ đồ lắp ráp .

Sơ đồ nguyên lý

Loại sơ đồ này bộc lộ khái quát và chi tiết cụ thể cấu trúc của 1 thiết bị không theo trình tự lắp ráp của nó mà chỉ bảo vệ tiêu chuẩn dễ nhìn nhất. Sơ đồ nguyên tắc nêu lên mối liên hệ của chúng trong mạch mà không biểu lộ vị trí, cách lắp ráp hoặc sắp xếp trong trong thực tiễn .

Sơ đồ lắp đặt

Khác với sơ đồ nguyên tắc, sơ đồ lắp ráp cho biết vị trí đúng mực của từng linh phụ kiện, các mạch điện trong 1 thiết bị. Người ta sử dụng sơ đồ này để giám sát về vật tư hoặc tương hỗ việc lắp ráp, thay thế sửa chữa triển khai thuận tiện, nhanh gọn hơn .

Sơ đồ nguyên tắc và sơ đồ lắp ráp

Quy ước chiều dòng điện

Xác định được chiều dòng điện vô cùng quan trọng giúp bạn hoàn toàn có thể đọc mạch điện thuận tiện và thực thi lắp ráp chuẩn kỹ thuật, tránh sai sót khiến chập cháy, hư hại thiết bị .

Chiều dòng điện trong mạch được quy định là đi từ cực dương qua các dây dẫn và dụng cụ, thiết bị điện và tới cực âm của nguồn.

Quy ước chiều dòng điện

Cách đọc sơ đồ mạch điện

Để được được sơ đồ điện đúng chuẩn và nhanh gọn yên cầu bạn cần chớp lấy được các ký hiệu, vai trò riêng của từng thành phần trong mạch. Cụ thể :

• Xác định mối quan hệ của các phần tử trong mạch: Tìm hiểu các thông số cơ bản của dòng điện như điện trở, điện áp tụ điện của các thiết bị trong mạch.
• Vai trò riêng của các thiết bị: Biết được công dụng của từng linh kiện đảm bảo sử dụng đúng mục đích, các thông số cụ thể của phần tử từ đó hiểu được vai trò, nhiệm vụ của chúng trong mạch.
• Linh kiện được gắn đúng cực: Gắn thiết bị theo đúng chiều âm dương thông qua xác định chiều của dòng điện. Các biểu tượng thiết bị đều có kí hiệu phân cực rõ ràng. cụ thể phần dựa vào phần chân kim loại dài hơn của thiết bị.
• Chức năng, cách thức hoạt động của từng hệ trong mạch: Dựa vào sơ đồ mà bạn xác định chức năng hoạt động của thiết bị, đánh giá hiệu suất của từng hệ mạch trong cả sơ đồ hệ thống mạch điện.

Cách đọc sơ đồ mạch điện

Tác dụng của sơ đồ mạch điện

Sơ đồ điện có vai trò vô cùng quan trọng và không hề thiếu từ phong cách thiết kế, xây đắp lắp ráp đến theo dõi quản lý và vận hành, sửa chữa thay thế thiết bị. Cụ thể :

• Hỗ trợ việc lắp đặt mạch điện nhanh chóng dựa vào sơ đồ đã được tính toán và lên bản vẽ từ trước, xác định được vị trí, đầu cực của thiết bị
• Đảm bảo tính thẩm mỹ cho mạch điện cụ thể đường dây dẫn đi khoa học, đẹp mắt và gọn gàng.
• Giúp việc phát hiện các lỗi, hỏng hóc của các thiết bị trong mạch khi xảy ra sự cố nhanh chóng, hỗ trợ xử lý kịp thời. Đặc biệt trong mạch điện đi dây chìm thì sẽ hạn chế việc đục tường, đập phá nhiều để sửa chữa.

Như vậy, sơ đồ mạch điện là phần không thể thiếu trong thiết kế về sửa chữa mạch điện. Bạn cần nắm được cách đọc sơ đồ điện giúp vận hành và kiểm soát thiết bị của mình dễ dàng hơn. Hãy tiếp tục theo dõi AME Group trong các bài viết tiếp theo để nhận được thông tin hữu ích nhất nhé!

Source: https://thomaygiat.com
Category : Điện Tử