Triac là gì? Tác dụng của triac trong bo mạch điện tử

Triac là một linh phụ kiện điện tử không hề thiếu trong bo mạch. Là một người làm nghề sửa chữa thay thế điện tử, tất yếu bạn không hề không biết triac là gì đúng không nào .
Trong bài viết này hãy cùng TT chúng tôi tìm hiểu và khám phá kĩ hơn về triac, nguyên tắc hoạt động giải trí cũng như tính năng của triac trong bo mạch điện tử nhé .
> EER Là Gì ? Tìm hiểu Hiệu Suất Năng Lượng

Định nghĩa Triac là gì?

Triac là một linh phụ kiện bán dẫn chuyên sử dụng để đóng cắt điện xoay chiều cho tải tiêu thụ .
Nôm na bạn hoàn toàn có thể hiểu qua ví dụ sau : để đóng mở điện cho bóng đèn chiếu sáng nhà mình, bạn sử dụng một công tắc nguồn điện. Công tắc này có trách nhiệm đóng và ngắt điện tới bóng đèn, trải qua đó đèn sẽ sáng hoặc tắt .

Nhưng đối với điều khiển tự động hóa thông qua bo mạch thì không thể dùng công tắc được, dù có thu nhỏ lại bao nhiêu lần. Do đó người ta mới sử dụng linh kiện bán dẫn 3 chân còn gọi là Triac để điều khiển tải dùng nguồn xoay chiều. Và TRIAC là viết tắc của cụm từ Triode for Alternating Current (có nghĩa là linh kiện 3 chân cho dòng điện xoay chiều).  Xem thêm tại Wikipedia.

Cấu tạo của Triac

Triac là một linh phụ kiện bán dẫn có ba cực năm lớp, thao tác như 2 Thyristor mắc song song ngược chiều, hoàn toàn có thể dẫn điện theo hai chiều .

Nguyên lý hoạt động giải trí của Triac

Như đã nói ở phần trên Triac dùng để điều khiển và tinh chỉnh dòng điện xoay chiều, nó đóng vai trò như một công tắc nguồn. Vì thế những chân của nó cũng gần tương tự với những thành phần của một công tắc nguồn điện tử. Một triac sẽ có 3 chân cơ bản đó chân T1 ( nhiều lúc còn ký hiệu A1 ), chân T2 ( nhiều lúc còn ký hiệu là A2 ) và chân G .

Trong đó chân T1 và chân T2 được xem như là hai tiếp điểm của một công tắc; còn chân G được coi như nút nhấn của công tắc. Khi cho một dòng điện kích chạy từ chân G sang chân T1 hoặc ngược lại thì sẽ cho phép dòng điện chính chạy thông từ T1 sang chân T2.

>> Thermostat Là Gì ? | Cấu Tạo, Nguyên Lý Hoạt Động, Phân Loại Thermostat
Để hiểu rõ hơn, tất cả chúng ta cùng xem ví dụ bên dưới nhé .

Quan sát sơ đồ trên ta có 1 tải là bóng đèn 100W sửa dụng nguồn điện 220V ac. Bóng đèn được đấu tiếp nối đuôi nhau qua chân T2 của Triac, đầu còn lại được đấu trực tiếp với nguồn. Chân T1 của Triac được đấu với cực nguồn còn lại. Chân G của Triac được đấu tiếp nối đuôi nhau với điện trở 50 Ω. Nguồn kích Triac gọi là VG. Khóa K. Chúng ta có 2 trường hợp xảy ra :

• Trường hợp 1 : Khóa K mở có nghĩa là không có dòng điện đi qua chân G của Triac thì bóng đèn sẽ không sáng. Vì T1 và T2 không thông với nhau.
• Trường hợp 2 : Khóa K đóng thì sẽ có một dòng điện kích VG (chạy từ G sang T1). Dòng điện kích này gọi là dòng điện mồi để T1 và T2 được thông nhau. Lúc này bóng đèn sẽ sáng.

Tóm lại để Triac hoạt động giải trí ( T1 và T2 thông nhau ) thì phải có một điện kích chạy từ G sang T1 hoặc ngược lại .

Trong thực tế thì không dùng khóa K để điều khiển Triac hết nha các bạn. Khóa K được thay thế bằng tín hiệu kích từ cảm biến báo mức hoặc mạch điều khiển quá trình cho ra một dòng điện kích vào chân G của Triac. Lúc đó thì T1 và T2 sẽ thông nhau và cấp điện cho tải. Tải không nhất thiết là bóng đèn, mà có thể là Motor, động cơ điện công suất lớn,…

Một điều cần quan tâm rằng dòng điện kích cho chân G của Triac có giá trị rất nhỏ từ vài miliambe ( mA ) đến vài chục mA. Nhưng dòng điện qua tải T1 và T2 có giá trị dòng điện rất lớn vài chục, vài trăm ambe ( A ) .

Triac có khá nhiều loại, cũng tùy vào ứng dụng mà Triac trong mạch điện cũng khác nhau. Thông thường với những Triac hiệu suất nhỏ thì vỏ bọc làm bằng nhựa. Đối với những Triac hiệu suất lớn thì như trên ta thấy cấu trúc bên ngoài cũng to hơn. Vỏ bọc bằng thép hoặc bằng sứ tùy loại .

Những quan tâm khi chọn Triac để sửa chữa thay thế hoặc thế kế mạch như thế nào ?

• Phải biết dòng điện định mức (IT) qua T1 và T2 là bao nhiêu? Ví dụ một motor điện chạy với dòng điện 20A thì không thể chọn dòng điện dưới 20A được.
• Chọn dòng điện điều khiển IG tối thiểu và dòng điện IG tối đa. Dòng điện điều khiển hay còn gọi là dòng điện kích IG có giá trị rất nhỏ chỉ từ vài mA đến vài chục mA. Nếu chọn dòng điện điều kiển quá cao đi qua chân G sẽ làm chết Triac.
•  Điện áp hoạt động định mức của Triac là bao nhiêu?. Khi tải hoạt động nguồn ở cấp điện áp nào. Thì phải dùng Triac chịu được mức điện áp đó.

Những kỹ năng và kiến thức về triac bên trên trọn vẹn giúp bạn hiểu rõ tính năng của triac cũng như tầm quan trọng của thiết bị này trong sơ đồ mạch điện tử. Hãy tăng trưởng kỹ năng và kiến thức của mình một cách sâu nhất để hoàn toàn có thể vận dụng vào trong thực tiễn được hiệu suất cao nhất nhé .

Source: https://thomaygiat.com
Category : Điện Tử