Thời đại đồ đồng đá – Wikipedia tiếng Việt

Thời đại đồ đồng đá hay thời đại đồng đá, thời kỳ đồ đồng đá, thời kỳ đồng đá, nguyên gốc từ cụm từ trong tiếng Hy Lạp χαλκόςλίθος (khalkoslithos nghĩa là đồng đá), tại một số nước châu Âu được gọi là Copper Age (Anh)/Edad del Cobre (Tây Ban Nha)/Aevum cupri (La tinh)/Kupfersteinzeit (Đức)/Медный век (Nga) v.v đều có nghĩa là thời kỳ /đại đồ đồng [kim loại]. Tuy nhiên cụm từ thời đại đồ đồng trong tiếng Việt lại được dùng để chỉ giai đoạn kế tiếp sau giai đoạn này. Trong các văn bản khoa học còn có thể gọi là Eneolithic (Æneolithic). Nó là một giai đoạn trong sự phát triển các nền văn hóa của con người, trong đó việc sử dụng các công cụ bằng kim loại đã xuất hiện, cùng với việc sử dụng các công cụ bằng đá.

Thời kỳ này là quá trình chuyển tiếp bên ngoài mạng lưới hệ thống ba thời đại tầm cỡ, và nó diễn ra giữa thời đại đồ đá mới và thời đại đồ đồng. Nó biểu lộ ở chỗ đồng chưa được khai thác nhiều và những nỗ lực tiên phong trong việc tạo kim loại tổng hợp của đồng với thiếc và những sắt kẽm kim loại khác đã diễn ra khá sớm, làm cho việc phân biệt những nền văn hóa truyền thống và / hoặc thời kỳ đồng đá độc lạ là rất khó .Sự Open của nghề luyện kim đã diễn ra tiên phong ở Vùng lưỡi liềm phì nhiêu ( gồm có Levant, Lưỡng Hà cổ đại, Ai Cập cổ đại ), nơi những nền văn hóa truyền thống đã chuyển vào thời đại đồ đồng từ thiên niên kỷ 4 TCN. Sự ý tưởng độc lập và hạn chế của luyện kim tại Trung Mỹ Thời kỳ tiền Colombus hình thành trong thế kỷ 7 không được coi là gắn liền với tiến trình ” đồng đá ” .

Thời đại đồng đá ở Trung Đông và Kavkaz bắt đầu vào cuối thiên niên kỷ 5 TCN và kéo dài khoảng một thiên niên kỷ trước khi chuyển qua giai đoạn đồ đồng sớm. Sự chuyển tiếp của thời đại đồng đá sang thời đại đồ đồng ở châu Âu diễn ra khoảng 1 thiên niên kỷ muộn hơn, vào khoảng cuối thiên niên kỷ 4-3 TCN.

Theo Parpola [ 1 ], những nét tương đương đồ gốm của văn minh sông Ấn, miền nam Turkmenistan và miền bắc Iran trong quy trình tiến độ 4300 – 3300 TCN của thời đại đồng đá cho thấy tính lưu động và thương mại đáng kể .
Kiến thức về việc sử dụng đồng thông dụng hơn nhiều so với chính sắt kẽm kim loại này. Nền văn hóa truyền thống Rìu chiến châu Âu sử dụng những rìu đá được tạo mẫu trên những rìu đồng, với sự mô phỏng những ” dấu đúc ” được khắc trên đá .

Nền văn hóa Cốc vại ở châu Âu thông thường được coi là thuộc thời đại đồng đá giống như các nền văn hóa khác lần đầu tiên đã chấp nhận quá trình đô thị hóa tại tây nam châu Á. Nhiều cự thạch tại châu Âu được dựng lên trong thời kỳ này và người ta cũng cho rằng sự đồng nhất ngôn ngữ Tiền Ấn-Âu có niên đại vào khoảng cùng thời gian này. Các ví dụ về văn hóa đồng đá tại châu Âu bao gồm Los Millares trên bán đảo Iberia tại Tây Ban Nha ngày nay[2]

Người băng Ötzi, được tìm thấy tại Ötztaler Alps và những dấu tích còn lại của người cổ này có niên đại tới khoảng chừng năm 3300 TCN, mang theo một chiếc rìu đồng và một con dao bằng đá lửa. Hàm lượng đồng cao tìm thấy trong tóc của người này đã dẫn tới sự ức đoán cho rằng ông ta là một người thợ thao tác với sắt kẽm kim loại, hoàn toàn có thể đã bị chết trong khi đi thăm dò để tìm quặng trong vùng núi này .
Mỏ đồng thời đại đồng đá tại thung lũng Timna, sa mạc Negev, Israel.

Các cư dân Nam Á ở Mehrgarh đã tạo hình các công cụ bằng quặng đồng tại khu vực trong giai đoạn từ khoảng 7000 tới 3300 TCN[3]

Các cổ vật bằng đồng có niên đại khoảng chừng thiên niên kỷ 5 TCN mở màn Open tại Đông Á, ví dụ điển hình như trong quá trình Khương Trại ( 姜寨 ) của văn hóa truyền thống Ngưỡng Thiều và văn hóa truyền thống Hồng Sơn, nhưng những đồ tạo tác sắt kẽm kim loại này đã không được sử dụng thoáng rộng .
Ít phổ cập hơn, thuật ngữ này cũng được vận dụng cho những nền văn minh châu Mỹ đã biết sử dụng đồng và những kim loại tổng hợp đồng vào thời hạn người châu Âu đặt chân tới đây. Tổ hợp đồng cổ, nằm tại khu vực ngày này là Michigan và Wisconsin ở Hoa Kỳ sử dụng đồng làm những công cụ, vũ khí và những vật dụng khác. Các cổ vật từ những di chỉ này có niên đại từ 4000 tới 1000 TCN, làm cho chúng trở thành một trong những di chỉ đồng đá cổ nhất trên quốc tế. [ 4 ]

  • Bogucki, Peter (2007), “Copper Age of Eastern Europe”, The Atlas of World Archaeology, London: Sandcastle Books, tr. 66 .

Liên kết ngoài[sửa|

sửa mã nguồn]

Thời đại đồ đồng đá – Wikipedia tiếng Việt

Bài viết liên quan
Hotline 24/7: O984.666.352
Alternate Text Gọi ngay