Thủy điện – Wikipedia tiếng Việt

Mặt cắt ngang đập thủy điện

Thủy điện là nguồn điện có được từ năng lượng nước. Đa số năng lượng thủy điện có được từ thế năng của nước được tích tại các đập nước làm quay một tuốc bin nước và máy phát điện. Kiểu ít được biết đến hơn là sử dụng năng lượng động lực của nước hay các nguồn nước không bị tích bằng các đập nước như năng lượng thủy triều. Thủy điện là nguồn năng lượng tái tạo.

Năng lượng lấy được từ nước phụ thuộc không chỉ vào thể tích mà cả vào sự khác biệt về độ cao giữa nguồn và dòng chảy ra. Sự khác biệt về độ cao được gọi là áp suất. Lượng năng lượng tiềm tàng trong nước tỷ lệ với áp suất. Để có được áp suất cao nhất, nước cung cấp cho một turbine nước có thể được cho chảy qua một ống lớn gọi là ống dẫn nước có áp (penstock).

Ngoài nhiều mục đích phục vụ cho các mạng lưới điện công cộng, một số dự án thủy điện được xây dựng cho những mục đích thương mại tư nhân. Ví dụ, việc sản xuất nhôm đòi hỏi tiêu hao một lượng điện lớn, vì thế thông thường bên cạnh nhà máy nhôm luôn có các công trình thủy điện phục vụ riêng cho chúng. Tại Cao nguyên Scotland đã có các mô hình tương tự tại Kinlochleven và Lochaber, được xây dựng trong những năm đầu thế kỷ 20. Tại Suriname, [[Kinh tế Suriname|đập hồ van Blommestein và nhà máy phát điện]] được xây dựng để cung cấp điện cho ngành công nghiệp nhôm Alcoa.

Ở nhiều vùng tại Canada ( những tỉnh bang British Columbia, Manitoba, Ontario, Québec và Newfoundland và Labrador ) thủy điện được sử dụng rất thoáng rộng tới mức từ ” hydro ” đã được dùng để chỉ bất kể nguồn điện nào phát ra từ nhà máy sản xuất điện. Những nhà máy sản xuất phát điện thuộc chiếm hữu nhà nước tại những tỉnh đó được gọi là BC Hydro, Manitoba Hydro, Hydro One ( tên chính thức ” Ontario Hydro ” ), Hydro-Québec và Newfoundland và Labrador Hydro. Hydro-Québec là công ty sản xuất thủy điện lớn nhất quốc tế, với tổng hiệu suất lắp ráp năm 2005 đạt 31.512 MW .

Tầm quan trọng[sửa|sửa mã nguồn]

Thủy điện, sử dụng động lực hay nguồn năng lượng dòng chảy của những con sông lúc bấy giờ chiếm 20 % lượng điện của quốc tế. Na Uy sản xuất hàng loạt lượng điện của mình bằng sức nước, trong khi Iceland sản xuất tới 83 % nhu yếu của họ ( 2004 ), Áo sản xuất 67 % số điện vương quốc bằng sức nước ( hơn 70 % nhu yếu của họ ). Canada là nước sản xuất điện từ nguồn năng lượng nước lớn nhất quốc tế và lượng điện này chiếm hơn 70 % tổng lượng sản xuất của họ .

Ngoài một số nước có nhiều tiềm năng thủy điện, năng lực nước cũng thường được dùng để đáp ứng cho giờ cao điểm bởi vì có thể tích trữ nó vào giờ thấp điểm (trên thực tế các hồ chứa thủy điện bằng bơm – pumped-storage hydroelectric reservoir – thỉnh thoảng được dùng để tích trữ điện được sản xuất bởi các nhà máy nhiệt điện để dành sử dụng vào giờ cao điểm). Thủy điện không phải là một sự lựa chọn chủ chốt tại các nước phát triển bởi vì đa số các địa điểm chính tại các nước đó có tiềm năng khai thác thủy điện theo cách đó đã bị khai thác rồi hay không thể khai thác được vì các lý do khác như môi trường.

Những ngôi nhà đã bị ngập chìm từ năm 1955, tái xuất hiện sau một thời hạn dài khô hạn Hồ chứa nước thủy điện Vianden Luxembourg ( tháp )Lợi ích lớn nhất của thủy điện là hạn chế được giá thành nguyên vật liệu. Các xí nghiệp sản xuất thủy điện không phải chịu cảnh tăng giá của nguyên vật liệu hóa thạch như dầu mỏ, khí vạn vật thiên nhiên hay than đá, và không cần phải nhập nguyên vật liệu. Các nhà máy sản xuất thủy điện cũng có tuổi thọ lớn hơn những xí nghiệp sản xuất nhiệt điện, 1 số ít xí nghiệp sản xuất thủy điện đang hoạt động giải trí lúc bấy giờ đã được kiến thiết xây dựng từ 50 đến 100 năm trước. Chi tiêu nhân công cũng thấp do tại những xí nghiệp sản xuất này được tự động hoá cao và có ít người thao tác tại chỗ khi quản lý và vận hành thường thì .Các xí nghiệp sản xuất thủy điện hồ chứa bằng bơm hiện là công cụ đáng chú ý quan tâm nhất để tích trữ nguồn năng lượng về tính hữu dụng, được cho phép phát điện ở mức thấp vào giờ thấp điểm ( điều này xảy ra do tại những xí nghiệp sản xuất nhiệt điện không hề dừng lại trọn vẹn hàng ngày ) để tích nước sau đó cho chảy ra để phát điện vào giờ cao điểm hàng ngày. Việc vận hành cách xí nghiệp sản xuất thủy điện hồ chứa bằng bơm cải tổ thông số tải điện của mạng lưới hệ thống phát điện .Những hồ chứa được kiến thiết xây dựng cùng với những nhà máy sản xuất thủy điện thường là những khu vực thư giãn giải trí tuyệt vời cho những môn thể thao nước, và trở thành điểm lôi cuốn khách du lịch. Các đập đa công dụng được kiến thiết xây dựng để tưới tiêu, trấn áp lũ, hay vui chơi, hoàn toàn có thể xây thêm một xí nghiệp sản xuất thủy điện với giá tiền thấp, tạo nguồn thu hữu dụng trong việc quản lý và điều hành đập. Sông và suối mang theo trầm tích trong dòng chảy của chúng. Trầm tích này hoàn toàn có thể ở nhiều vị trí khác nhau trong dòng chảy, nhờ vào vào sự cân đối giữa tốc độ hướng lên trên hạt ( lực kéo và lực nâng ) và [ tốc độ và lắng đọng tốc độ thiết bị đầu cuối ] của hạt. Các mối quan hệ này được biểu lộ trong bảng sau cho Rouse number, đây là tỷ suất tốc độ rơi trầm tích với tốc độ hướng lên trên .
Một biển cảnh báo nhắc nhở những người bơi thuyền tại Đập O’ShaughnessyTrên thực tiễn, việc sử dụng nước tích trữ nhiều lúc khá phức tạp chính do nhu yếu tưới tiêu hoàn toàn có thể xảy ra không trùng với thời gian nhu yếu điện lên mức cao nhất. Những thời gian hạn hán hoàn toàn có thể gây ra những yếu tố rắc rối, chính do mức bổ trợ nước không hề tăng kịp với mức nhu yếu sử dụng. Nếu nhu yếu về mức nước bổ trợ tối thiểu không đủ, hoàn toàn có thể gây ra giảm hiệu suất và việc lắp ráp một turbine nhỏ cho dòng chảy đó là không kinh tế tài chính .Những nhà môi trường tự nhiên đã bày tỏ lo lắng rằng những dự án Bất Động Sản nhà máy sản xuất thủy điện lớn hoàn toàn có thể phá vỡ sự cân đối của hệ sinh thái xung quanh. Trên thực tiễn, những nghiên cứu và điều tra đã cho thấy rằng những đập nước dọc theo bờ biển Đại Tây Dương và Thái Bình Dương của Bắc Mỹ đã làm giảm lượng cá hồi vì chúng ngăn cản đường bơi ngược dòng của cá hồi để đẻ trứng, thậm chí còn ngay khi hầu hết những đập đó đã lắp ráp thang lên cho cá. Cá hồi non cũng bị ngăn cản khi chúng bơi ra biển chính do chúng phải chui qua những turbine. Điều này dẫn tới việc 1 số ít vùng phải chuyển cá hồi con xuôi dòng ở một số ít khoảng chừng thời hạn trong năm. Các phong cách thiết kế turbine và những xí nghiệp sản xuất thủy điện có lợi cho sự cân đối sinh thái xanh vẫn còn đang được nghiên cứu và điều tra .Sự phát điện của xí nghiệp sản xuất điện cũng hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến môi trường tự nhiên của dòng sông bên dưới. Thứ nhất, nước sau khi ra khỏi turbine thường chứa rất ít cặn lơ lửng, hoàn toàn có thể gây ra thực trạng xối sạch lòng sông và làm sụt lún bờ sông. Thứ hai, vì những turbine thường mở không liên tục, hoàn toàn có thể quan sát thấy sự đổi khác nhanh gọn và không bình thường của dòng chảy. Tại Grand Canyon, sự đổi khác dòng chảy theo chu kỳ luân hồi của nó bị cho là nguyên do gây nên thực trạng xói mòn cồn cát ngầm. Lượng oxy hoà tan trong nước hoàn toàn có thể biến hóa so với trước đó. Cuối cùng, nước chảy ra từ turbine lạnh hơn nước trước khi chảy vào đập, điều này hoàn toàn có thể làm đổi khác số lượng cân đối của hệ động vật hoang dã, gồm cả việc gây hại tới 1 số ít loài. Các hồ chứa của những xí nghiệp sản xuất thủy điện ở những vùng nhiệt đới gió mùa hoàn toàn có thể sản sinh ra một lượng lớn khí methane và carbon dioxide. Điều này chính bới những xác thực vật mới bị lũ quét và những vùng tái bị lũ bị tràn ngập nước, mục nát trong một môi trường tự nhiên kỵ khí và tạo thành methane, một khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh. Methane bay vào khí quyển khí nước được xả từ đập để làm quay turbine. Theo bản báo cáo giải trình của Uỷ ban Đập nước Thế giới ( WCD ), ở nơi nào đập nước lớn so với hiệu suất phát điện ( ít hơn 100 watt trên mỗi km² diện tích quy hoạnh mặt phẳng ) và không có việc phá rừng trong vùng được triển khai trước khi xây đắp đập nước, khí gas gây hiệu ứng nhà kính phát ra từ đập hoàn toàn có thể cao hơn những nhà máy sản xuất nhiệt điện thông thường. Ở những hồ chứa phương bắc Canada và Bắc Âu, sự phát sinh khí nhà kính tiêu biểu vượt trội chỉ là 2 đến 8 % so với bất kể một xí nghiệp sản xuất nhiệt điện nào .Một cái hại nữa của những đập thủy điện là việc tái định cư dân chúng sống trong vùng hồ chứa. Trong nhiều trường hợp không một khoản bồi thường nào hoàn toàn có thể bù đắp được sự gắn bó của họ về tổ tiên và văn hoá gắn liền với khu vực đó vì chúng có giá trị niềm tin so với họ. Hơn nữa, về mặt lịch sử dân tộc và văn hoá những khu vực quan trọng hoàn toàn có thể bị biến mất, như dự án Bất Động Sản Đập Tam Hiệp ở Trung Quốc, đập Clyde ở New Zealand và đập Ilisu ở đông nam Thổ Nhĩ Kỳ .

Một số dự án thủy điện cũng sử dụng các kênh, thường để đổi hướng dòng sông tới độ dốc nhỏ hơn nhằm tăng áp suất có được. Trong một số trường hợp, toàn bộ dòng sông có thể bị đổi hướng để trơ lại lòng sông cạn. Những ví dụ như vậy có thể thấy tại Sông Tekapo và Sông Pukaki. Tại Việt Nam đã có một số thủy điện đổi dòng, như thủy điện An Khê – Kanak đổi dòng sông Ba gây thảm họa khô hạn cho vùng hạ lưu và đang là đề tài tranh cãi [1].

Những người tới vui chơi tại những hồ chứa nước hay vùng xả nước của nhà máy sản xuất thủy điện có rủi ro tiềm ẩn gặp nguy hại do sự biến hóa mực nước, và cần thận trọng với hoạt động giải trí nhận nước và tinh chỉnh và điều khiển đập tràn của nhà máy sản xuất .Việc xây đập tại vị trí địa lý không hài hòa và hợp lý hoàn toàn có thể gây ra những thảm hoạ như vụ Đập Vajont tại Ý, gây ra cái chết của 2001 người năm 1963 .

Các số liệu về thủy điện[sửa|sửa mã nguồn]

Các xí nghiệp sản xuất thủy điện lớn nhất[sửa|sửa mã nguồn]

Xem Danh sách những xí nghiệp sản xuất thủy điện lớn nhất quốc tếChỉ những nhà máy sản xuất điện hoạt động giải trí với hiệu suất lắp ráp tối thiểu 2.000 MW. Một số trong số này hoàn toàn có thể có thêm những xí nghiệp sản xuất đang được thiết kế xây dựng, nhưng chỉ có hiệu suất lắp ráp hiện tại được liệt kê .
Các nhà máy sản xuất trên được xếp hạng theo hiệu suất tối đa .

Đang thực thi[sửa|sửa mã nguồn]

Bảng này liệt kê những trạm đang được thiết kế xây dựng với hiệu suất lắp ráp dự kiến tối thiểu 2.000 MW.

Các nước có hiệu suất thủy điện lớn nhất[sửa|sửa mã nguồn]

10 quốc qia có công suất thủy điện lớn nhất tính đến năm 2014

Quốc gia Sản lượng điện hàng năm (TWh) Công suất lắp đặt (GW) Hệ số % trên tổng lượng điện tiêu thụ
 Trung Quốc 1064 311 0.37 18.7%
 Canada 383 76 0.59 58.3%
 Brazil 373 89 0.56 63.2%
 Hoa Kỳ 282 102 0.42 6.5%
 Nga 177 51 0.42 16.7%
 India 132 40 0.43 10.2%
 Norway 129 31 0.49 96.0%
 Nhật Bản 87 50 0.37 8.4%
 Venezuela 87 15 0.67 68.3%
 Pháp 69 25 0.46 12.2%

Thủy điện tại Nước Ta[sửa|sửa mã nguồn]

Theo bộ Xây dựng, năm 2013 ở Nước Ta có khoảng chừng 260 khu công trình thủy điện đang được khai thác và 211 khu công trình đang thiết kế thiết kế xây dựng .Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hoàng Văn Thắng, năm 2013 cả nước có hơn 6.500 hồ chứa thủy lợi với tổng dung tích 11 tỷ m³ nước, trong đó có hơn 560 hồ chứa lớn, còn lại đều là loại hồ chứa nhỏ .Theo TS. Nguyễn Thanh Giang, ” do thiếu quy hoạch chung nên những khu công trình thủy điện không có lưu lượng xả để duy trì dòng chảy, do việc xây hồ chứa chưa chăm sóc đến công dụng phòng chống lũ và cấp nước cho hạ du nên hạn hán và lũ lụt đã không chỉ là thiên tai mà còn do nhân tai. ” [ 36 ] Tuy nhiên về nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị những hồ, đập này, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Cẩm Tú cho biết : ” Trong quản trị bảo đảm an toàn đập thủy điện, đến nay vẫn chưa phân định rõ thẩm quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ Công thương, Ủy Ban Nhân Dân những tỉnh, thành trong việc phê duyệt giải pháp phòng chống lụt bão “. [ 37 ]

  1. ^ Generating capacity is not the only factor determining the amount of electricity generated, as this also depends on consistent utilization of the plant’s capacity. Factors enhancing this are the không tính tiền capacity of the reservoir and the consistency of water supply during and across years .
  2. ^ first unit installed in 1984, 18 th in 1991 ; in 2003 2 additional units were installed
  3. ^

    planned final capacity 11,233 MW

  4. ^ first unit installed in 1942, 18 th in 1950, 21 st in 1991 ; 6 units in third powerplant were installed between 1975 and 1980, 2 units of pumped-storage plant were installed in 1973, 4 more units in 1983 and 1984
  5. ^ 10 units were installed between 1985 and 1989, after 2009 failure new units were installed between 2010 and năm trước
  6. ^ Combined with adjacent La Grande-2-A the LG-2 complex has 7,722 MW of installed capacity

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Thủy điện – Wikipedia tiếng Việt

Bài viết liên quan
Hotline 24/7: O984.666.352
Alternate Text Gọi ngay