Lịch sử ra đời tiền giấy – Wikipedia tiếng Việt

Các hình thức sơ khai

[sửa|sửa mã nguồn]

Ở Mesopotamia cổ đại người ta đã sử dụng draft (một loại giấy tờ bảo đảm cho thóc lúa dự trữ trong kho) trong thanh toán như tiền. Ở Hy Lạp, đơn vị tiền giấy cổ xưa được sử dụng là drachma (xuất phát từ drama = 1 kg thóc). Ở Nhật Bản thời phong kiến cổ, đồng tiền giấy lấy cơ sở là lúa gạo của 1 năm bằng 1 koku. Và Ai Cập cũng đã sử dụng tiền giấy vào thế kỷ 1 trước công nguyên.

Còn tiền giấy Trung Quốc được sử dụng từ thế kỷ VII dưới triều đại nhà Đường. Khi ấy mạng lưới hệ thống tiền tệ chính của Trung Quốc vẫn là tiền xu tròn lỗ vuông và tiền vàng, bạc. Xuất phát từ hoạt động giải trí của những hiệu cầm đồ, kim hoàn nhận giữ tiền hộ người mua, người ta nghĩ ra cách giao dịch thanh toán bằng những tờ giấy ghi nhận gửi tiền để dễ luân chuyển và bảo đảm an toàn trong sử dụng. Tiền ngày ấy được gọi là ” phi tệ ” vì nó nhẹ. Đến thế kỷ X, tiền giấy Trung Quốc đã được sử dụng rất thoáng rộng trên địa phận to lớn và đã có một mạng lưới hệ thống giao dịch thanh toán ngân hàng nhà nước khá hoàn hảo .

Tiền giấy chính thức ở Trung Quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Ở Trung Quốc vua Đường Cao Tông (650–683) phát hành tiền giấy lần đầu tiên, được công nhận là tiền tệ trong thế kỷ thứ 10. Vào khoảng năm 1300 tiền giấy cũng được ban hành ở Nhật Bản, Ba Tư và Ấn Độ.

Năm 1023, triều đình Bắc Tống đã chiếm lấy quyền phát hành tiền giấy, lập Giao Tử Vụ tại Ích Châu, đến năm 1024 phát hành ” Quan Giao Tử ” từ 1 đến 10 quan. Năm 1033 Giao Tử cải lại làm hai loại : 5 quan và 10 quan. Năm 1068, Giao Tử lại cải thành hai loại : 1 quan và 500 đồng. Rồi ngày càng tăng trưởng rộng ra. Năm 1069, lập Giao Tử vụ tại Lộ Châu, phát hành Giao Tử tại lộ HĐ Hà Đông. Năm 1071, phát hành Giao tử tại Thiểm Tây. Rồi Giao tử cải thành ” Tiền dẫn “, thành ” Hội tử “, thành ” Giao sao ” … .Khi ấy người châu Âu phần đông không biết gì về Trung Quốc. Một sự kiện rất nổi tiếng và được coi là đem lại những hiểu biết tiên phong của châu Âu về Trung Quốc là cuộc phiêu lưu của một người Italia tên là Marco Polo đến Trung Quốc vào thế kỷ XIII. Cuộc phiêu lưu này được chính Marco Polo kể lại bằng một cuốn hồi ký làm rối loạn dư luận châu Âu thời đó vì vô vàn những điều mới lạ. Trong đó, ông có trình diễn về cách sản xuất và lưu hành tiền giấy. Khi đó, tiền giấy là một điều trọn vẹn mới lạ ở châu Âu, nhiều người tỏ ra không tin và hoài nghi giá trị của một loại tiền được hời đóng cửa nhiều TT kinh tế tài chính lúc đó. Từ đó tiền giấy Trung Quốc phần đông không được nhắc đến nữa .

Tiền giấy thời nhà Hồ Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Thời nhà Hồ ở Việt Nam đã ban hành tiền giấy năm 1396. Đó là một thời gian rất sớm so với lịch sử vẻ vang tiền giấy nhưng chủ trương ban hành tiền giấy đó không hề được nhìn nhận là tân tiến .Sử cũ chỉ chép lại rằng : ” mùa hạ, tháng 4 năm Bính Tý, niên hiệu Quang Thái năm thứ 9 ( 1396 ) ( khi đó Hồ Quý Ly chưa cướp ngôi nhà Trần ) khởi đầu phát hành tiền giấy ” Thông bảo hội sao “. In xong, hạ lệnh cho người đem tiền đến đổi, cứ 1 quan tiền đồng đổi lấy tiền giấy 1 quan 2 tiền. Thể thức tiền giấy : Giấy 10 đồng vẽ rong ; 30 đồng vẽ sóng ; 1 tiền vẽ mây ; 2 tiền vẽ rùa ; 3 tiền vẽ lân ; 5 tiền vẽ phượng ; 1 quan vẽ rồng. Ai làm giả phải tội chết, tịch thu điền sản vào nhà nước. Cấm hẳn tiền đồng không được chứa và tiêu riêng ; đều thu lại chứa tại Ngao Trì, chứa tại kinh thành và ở trị sở những xứ. Ai phạm thì cũng phải tội như trên ” .Như vậy là đồng tiền giấy này đã được đưa vào trong lưu thông một cách triệt để. Nó khác hẳn tiền giấy của Trung Quốc, chỉ lưu thông rất hạn chế. Không hiểu khi đó Hồ Quý Ly lấy ý tưởng sáng tạo độc lạ này ở đâu vì trước đó không có tiền lệ lịch sử dân tộc ở đâu làm điều tương tự như. Chỉ biết rằng chủ trương này của Hồ Quý Ly là nhằm mục đích mục tiêu tích lũy sắt kẽm kim loại làm vũ khí cho cuộc chiến tranh. Cách phát hành tiền là đổi trọn vẹn tiền cũ lấy tiền mới, nên về kim chỉ nan nó không ảnh hưởng tác động gì tới giá trị đồng xu tiền mà thậm chí còn đó là một tư tưởng văn minh giúp tiết kiệm ngân sách và chi phí sắt kẽm kim loại và sử dụng tiền thuận tiện hơn. Tuy nhiên, cũng chỉ bằng lý luận cũng đã thấy ngay sự không hài hòa và hợp lý của chủ trương này, đó là sự vi phạm quy luật tương thích giữa hình thức và nội dung. Sự sinh ra của tiền giấy đâu có thuận tiện, đâu phải cứ ban hành một điều luật bắt buộc mà được. Sự sinh ra tiền giấy phải có những tiền đề kinh tế tài chính của nó, phải trải qua những tiến trình thai nghén trung gian để có được lòng tin của dân chúng, có chính sách quản lý và điều hành của mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính – ngân hàng nhà nước. Và thế cho nên, trong thực tiễn chủ trương tiền giấy của Hồ Quý Ly đã trọn vẹn thất bại .Lịch sử đã ghi nhận : vừa mới ban hành tiền giấy, nhà nước đã ban hành một chủ trương độc đoán hơn cả đặc thù độc đoán sẵn có của tiền giấy : Cấm hẳn tiêu tiền sắt kẽm kim loại. Thực tế, đến năm 1403 tức sau bảy năm ban hành, tiền giấy vẫn không được ưa dùng, và do nhà nước cấm tiền đồng, nhân dân buộc phải trao đổi theo hình thức hàng đổi hàng. Nhà nước đã phải định giá tiền giấy cho trao đổi, lập điều luật định tội không tiêu tiền giấy .Nhà nước ngoài việc dùng pháp lý cưỡng bức còn đưa ra nhiều giải pháp khác cố làm cho đồng xu tiền đó được lưu hành thoáng đãng trong nhân dân. Năm 1401, Hồ Hán Thương đặt kho Thường bình, phát tiền giấy cho những lộ, theo thời giá đong thóc chứa vào kho ấy. Năm 1402, định lại những thuế về tô ruộng, theo đó : Triều đình trước mỗi mẫu thu 3 thăng thóc nay thu 5 thăng nhưng nộp bằng tiền giấy thì được giảm đi. Thuế đinh cũng tương tự như, thu bằng thóc thì thu nặng hơn trước nhưng thu bằng tiền giấy thì lại giảm đi. Bằng những giải pháp cưỡng bức phối hợp với khuyến khích như vậy mà tiền giấy vẫn không được lưu thông dù rất ít .

Bình luận về tiền giấy “Thông bảo hội sao”, người xưa đã viết: Tiền giấy chẳng qua chỉ là một mảnh giấy vuông, phí tổn chỉ đáng năm, ba tiền mà đem đổi lấy vật đáng giá năm, sáu trăm đồng của người ta, cố nhiên không phải là cái đạo đúng mức. Vả lại, người có tiền giấy cất giữ cũng dễ rách nát, mà kẻ làm giả mạo sinh ra vô cùng, thật không phải là cách bình ổn vật giá mà lưu thông của cải của dân vậy. Quý Ly không xem kỹ đến cái gốc lợi hại, chỉ ham chuộng hư danh sáng chế, để cho tiền của, hàng hoá thường vẫn lưu thông tự nhiên ứ đọng, khiến dân nghe thấy đã sợ, thêm mối xôn xao, thế có phải là chế độ bình trị đâu.[cần dẫn nguồn]

Việc ban hành tiền giấy của nhà Hồ xem như thất bại. Cùng với sự sụp đổ của nhà Hồ, tiền giấy cũng chấm hết lưu hành. Năm 1429, ngay năm thứ hai sau khi lên ngôi, Lê Thái Tổ đã cho đúc tiền sắt kẽm kim loại trở lại, nhân dân lại quay trở lại dùng tiền này .

Tiền giấy “Thông bảo hội sao” nhà Hồ ban hành như một bông hoa trái mùa nên nhanh chóng lụi tàn. Tuy nhiên chính sách tiền tệ của nhà Hồ là một bài học lịch sử đắt giá của đất nước[cần dẫn nguồn]. Nhất là những chính sách ban hành đồng tiền mới ngày nay có nhiều điều phải học hỏi không thừa.[cần dẫn nguồn]

Tiền giấy văn minh sinh ra ở châu Âu[sửa|sửa mã nguồn]

Những giấy bạc tiên phong của châu Âu được sinh ra vào năm 1483, nó được phát hành trong toàn cảnh người Tây Ban Nha bị vây hãm bởi những người Moors. Ngoài ra cũng có giả thuyết cho là việc Open những tờ tiền làm bằng giấy bồi gồm nhiều dạng trị giá khác nhau được sản xuất vào năm 1574 bởi những công dân bị vây hãm thuộc thành Leyden. Cả thành phố Leyden và Middelburg lúc bấy giờ đang bị người Tây Ban Nha vây hãm nên thiếu bạc để đúc những đồng xu tiền sắt kẽm kim loại nên họ buộc phải dùng bìa những quyển sổ của đạo Công giáo để làm vật tư cho loại tiền giấy bồi. Tuy loại tiền giấy bồi được diễn đạt là loại tiền giấy truyền kiếp nhất của châu Âu còn giữ được, nhưng mặt khác, chúng không phải là những tờ giấy bạc thật .
300 năm sau khi Marco Polo tường trình về tiền giấy của người Trung Quốc, Ngân hàng Stockholm Banco ở Thụy Điển mới phát hành những tờ giấy bạc tiên phong. Nguyên do của việc phát hành những tờ giấy bạc này là do sự phá giá của loại tiền sắt kẽm kim loại bằng đồng đó Open vào năm 1644. Nhằm tìm ra giải pháp hài hòa và hợp lý cho cán cân ngân sách của quá trình chuyển thể kinh tế tài chính, Johann Palmstruth đã ý kiến đề nghị phát hành cái gọi là ” Kreditivsedla ” và năm 1661 những tờ giấy bạc tiên phong được Open từ xưởng Riskdaler và Daler. Người ta cho rằng những tờ tiền này gồm có những loại có chỉ số giá trị được viết bằng tay. Đợt phát hành lần thứ hai vào năm 1662 – 1664 những chỉ số được in một cách cẩn trọng hơn, và lần thứ ba được phát hành vào năm 1666 – có xem xét ngày càng tăng một cách đáng kể theo đơn đặt hàng. Phỏng chừng có đến 60 tờ giấy bạc có những đơn vị chức năng 10, 25, 50 và 100 Daler bạc được lưu giữ lại .
Cùng vào thời hạn đó tại Anh, người ta cũng được biết đến những tờ giấy bạc Goldsmith. Ngay từ thời thời xưa đó đã có hình thức ký gửi tiền. Đối với những khoản tiền gửi có lãi – thời hạn rút tiền được ấn định ( có kỳ hạn ). Cùng những loại ký gửi không có lãi thì được hoàn trả lại theo nhu yếu ( không kì hạn ). Những nhà ngân hàng nhà nước phát hành ra những chi phiếu cho số tiền gửi không cần đề tên … nhằm mục đích tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho việc chi trả số tiền ký gửi. Những chi phiếu này đã được phát hành bằng chỉ số giá trị nhỏ và tròn số, những tờ ” giấy bạc ” này được xem như thể những tờ giấy bạc tiên phong của ngành ngân hàng nhà nước .Vào năm 1694, Ngân hàng Anh quốc được xây dựng và những tờ giấy bạc tiên phong được phát hành. Cùng lúc những luật đạo của Quốc hội được ban hành để củng cố vị trí đặc biệt quan trọng của ngân hàng nhà nước và những thương nhân cũng mở màn nhận thức được sự hỗ trợ vốn của ngân hàng nhà nước trong quá trình kinh tế tài chính khủng khoảng chừng. Chính do đó mà Ngân hàng Anh quốc đã thành công xuất sắc trong việc xác lập những nền tảng vững chãi cho mình lúc bấy giờ .

Scotland, Nauy và Đan Mạch[sửa|sửa mã nguồn]

Sau Anh một năm là Scotland đã thiết lập ngân hàng nhà nước TW. Ngân hàng kế đến là Na Uy và vùng Danish, việc phát hành những tờ giấy bạc phi lãi suất vay đã mở màn Open do sáng tạo độc đáo của thương nhân Thor Mohlen. Kể cả Đan Mạch vua Federic IV đã có tờ giấy bạc được sản xuất vào 18 năm sau : vào năm 1713 trong cuộc cuộc chiến tranh Bắc Âu .
Ở Pháp, thực trạng kinh tế tài chính đang kiệt quệ, chính lý do này đã thôi thúc vua Louis XIX vận dụng chủ trương cải cách tiền sắt kẽm kim loại đang được lưu hành. Vào năm 1703, ông ta đã thông tư tịch thu những đồng xu tiền kim khí, đóng dấu đè và tái phát hành với chỉ số giá trị cao hơn. Các biên nhận tịch thu tiền kim khí còn được gọi là coin scrip, như đã thông tin tính hợp pháp của nó. Song giải pháp này không cứu vãn được thực trạng kinh tế tài chính của nước Pháp. Nợ nần chồng chất của chính phủ nước nhà lê dài dai dẳng kể cả sau khi nhà vua mất. Chính vì vậy, người ta không thấy làm quá bất ngờ trước tư tưởng của John Law một người Scotland về việc hồi sinh ngân sách của cơ quan chính phủ, đã được hồ hởi công nhận. Law ước mong phát hành ngày càng tăng giấy bạc và đề xướng chủ trương tín dụng thanh toán. Vào năm 1716, ông ta được cơ quan chính phủ được cho phép thiết lập Ngân hàng TW nhằm mục đích phát hành những đồng xu tiền ” ECUS ” dưới dạng giấy bạc .

Đến năm 1718, chính phủ tiếp quản ngân hàng. Các tờ giấy bạc được phát hành sau này nhằm trả cho các công ty “Livres Tournois” và các cổ phần hai công ty thuộc địa là “Compagnie des Indes” và “Compagnie d’Occident”. Sau đó, Law đã tiến hành thực hiện một dự án tài chính và chứng khoán nguy hiểm mà hậu quả dẫn đến là một tai hoạ nghiêm trọng vào năm 1720. Ngân hàng bị đóng cửa, Law đã phải rời nước Pháp và bỏ lại các tài sản của ông ta.

Đó cũng không phải là kinh nghiệm tay nghề duy nhất của nước Pháp về tiền giấy ở thế kỉ XVIII. Nền kinh tế tài chính nước Pháp còn gặp phải nhiều điều xấu số, suy thoái và khủng hoảng lê dài qua thời kỳ cách mạng tư sản. Việc sụt giảm những khoản cống phẩm đã khiến cơ quan chính phủ phải đương đầu với những nhu yếu ngày càng tăng về những khoản ngân sách phát sinh. Trong khuôn khổ dự án Bất Động Sản do Tallyran đưa ra, nhằm mục đích bảo vệ tính bảo đảm an toàn cho tín phiếu – mà bảo chứng của chúng là những gia tài của Giáo hội bị tịch thu. Những tờ giấy bạc của đợt phát hành tiên phong có lãi trong khi những đợt phát hành sau đó không có. Mặt khác, nhằm mục đích làm giảm sức khan hiếm tiền lẻ, nhiều thành phố, thị xã đã cho phát hành ” loại giấy bạc tin tưởng ” ( billets de confiance, tín tệ ) với hàng nghìn mẫu trong lưu thông. Đối với cơ quan chính phủ cũng vậy, không còn in tín phiếu với chỉ số giá trị nhỏ. Cùng một lúc phát hành tín phiếu trị giá cao đồng thời liên tục ngày càng tăng lượng phát hành. Dưới thời Cộng hòa Pháp, những tín phiếu Hoàng gia đến lượt chúng bị thay thế sửa chữa. Những tín phiếu này vào năm 1795 được thay thế sửa chữa bằng tín phiếu đồng quan ( Franc ) khi mạng lưới hệ thống thập phân Open .Ngày 1 tháng 1 năm 1796 đã có hơn 7 triệu Livres dưới dạng tín phiếu được đưa vào lưu thông. Trị giá của chúng chỉ đạt 0,5 của giá trị 1 xu .Để đạt mục tiêu Phục hồi lại lòng tin vào bản vị tiền tệ – nhà nước Cộng hòa Pháp quyết định hành động hủy bỏ tín phiếu, thay vào đó phát hành một dạng tiền giấy mới ” Mandats Territoriaux ” phó phiếu và quy đổi trị giá 30 livres ăn 1 đồng. Và như vậy, ” Promesses ‘ des mandats Territoraux ” được khởi đầu phát hành thay cho tín phiếu. Các Mandats trong thực tiễn được phát hành sau đó, ở một số lượng nhỏ và kể cả loại tiền giấy mới cũng không hề hãm được sự lạm phát kinh tế. Dù rằng chỉ trong vài tuần đầu phát hành, giá trị của Mandats đã rớt giá xuống còn 95 % trên giá trị mặt. Trước tháng 2 năm 1796, hàng loạt tiền giấy được tuyên báo là không còn giá trị .Sau vấn đề biến mất tín phiếu và Mandats, Ngân hàng Pháp quốc được xây dựng năm 1800 – dưới sự tác động ảnh hưởng của Napoleon, thoát thai từ trong những ngân hàng nhà nước ” Caisses des comptes courrants ” ( Ngân hàng tiền mặt ) .
Ở Nga, ngân hàng nhà nước CP được thiết lập vào năm 1768. Lúc này tiền giấy đã được dư luận thoáng đãng đồng ý. Tuy nhiên, khi cơ quan chính phủ khởi đầu cho lưu hành với một số lượng lớn tiền giấy trong thời kỳ cuộc cuộc chiến tranh lần thứ hai chống Thổ Nhĩ kỳ ( 1787 – 1792 ) thì sự tin tưởng của dân chúng giảm dần và tiền giấy đi đến mất giá trị. Từ lúc ấy trở đi, Nga liên tục phát hành không ngừng tiền giấy chính phủ nước nhà .
Cuộc chiến của Áo dưới thời Maria Therisia và Federic đại đế liên tục xảy ra đã làm chính phủ nước nhà Áo nợ nần chồng chất. Chính vào thời kỳ này buộc chính phủ nước nhà phải lưu tâm việc phát hành tiền giấy. Và vì thế, ngân hàng nhà nước Banco del Giro sinh ra vào năm 1703, khởi thủy được xem là nhằm mục đích phổ cập những pháp luật về việc lưu hành tiền giấy, tuy nhiên sự tin tưởng vào ngân hàng nhà nước này đã không đạt được như mong ước, vì vậy kế hoạch sớm bị hủy bỏ. Chỉ khi việc quản trị ngân hàng nhà nước được quy đổi – đến Vienna, tên gọi được đổi lại là ” Wiener Stadt Banco “, lúc bấy giờ ngân hàng nhà nước mới lấy lại được sự tin tưởng .Đến năm 1759, đợt phát hành tiền giấy mang đặc thù ” trong thời điểm tạm thời ” mở màn Open và nó phải bị thay thế sửa chữa bởi giấy bạc thật của cơ quan chính phủ phát hành vào năm 1762. Rập theo khuôn khổ những tờ giấy bạc này là kì phiếu ” Bancozettel ” được phát hành thoáng đãng. Tuy nhiên, khi cơ quan chính phủ lâm vào thực trạng nợ nần vì những cuộc cuộc chiến tranh phát sinh, thêm vào đó là việc phát hành hàng loạt những loại giấy bạc với một lượng lớn nhằm mục đích bù đắp cán cân kinh tế tài chính đã làm cho giấy bạc này mất giá trị. Cuộc chiến với Pháp đã dẫn đến sự suy yếu vì những khoản nợ và chính phủ nước nhà tự nhận thấy không thể nào kéo lại giá trị của giấy bạc, chỉ còn phương cách duy nhất là cải cách tiền tệ nhằm mục đích ngăn ngừa thực trạng phá sản của vương quốc. Vì vậy, năm 1811, một loại tiền giấy mới sinh ra với chỉ số giá trị đổi khác 1 : 5 ( một đồng mới ăn năm đồng cũ ) và người ta gọi những tờ giấy bạc này là những tờ giấy bạc ” dự kiến ” .Chẳng bao lâu sau, những tờ giấy bạc này đã bị tụt giá và phải nhường chỗ cho một loại giấy bạc khác vào năm 1813. Đó là loại ” giấy bạc dự báo trước tương lai một chủ trương thuế khóa ” ( anticipation notes ). Giai đoạn cuối của cuộc cuộc chiến tranh Napôlêon đã làm phát sinh một hy vọng mới về nền kinh tế tài chính tự do, tăng trưởng và không thay đổi tiền tệ. Vào năm 1816, ngân hàng nhà nước ” Austrian National script Bank ” ( Ngân hàng Áo quốc ) được thiết lập để xác lập lại mặt không thay đổi giá trị cho những tờ giấy bạc mà ngân hàng nhà nước phát hành .
Ở Đức vật tư để làm tờ giấy bạc tiên phong được phát hành trước đó là loại tiền giấy bồi ( carboard coins ) mà những thành phố của Đức lúc bấy giờ như : Leyden và Middelburg đã sản xuất vào năm 1574. Khi những loại giấy bạc này được phát hành với tên gọi là ” giấy bạc cấp bách ” thì giấy bạc của ngân hàng nhà nước Banco được phát hành năm 1705 bởi Elector Johann Wilhem được xem là giấy bạc thật tiên phong của Đức. Elector đã thiết lập ngân hàng nhà nước ” Banco di Gyro d’affrancatione ” mà những tờ giấy bạc thật đó tuy mang tên cá thể nhưng hoàn toàn có thể quy đổi được .ở Ansbach Bayreuth ngân hàng nhà nước ” Hoch Furslich Brandenburgische ” đã phát hành giấy bạc có tên gọi là ” Banco billets ” ( giấy bạc Banco ) vào giữa thế kỉ 18. Dù cho chúng được làm cùng kiểu như những loại giấy bạc của ngân hàng nhà nước ” Hochfurslich Brandenburg – Aspach – Bayreuthische Hof – Banco ” xây dựng năm 1780, thì những tờ giấy bạc này đứng về mặt giá trị hợp pháp có rất ít giá trị .Nỗi sợ hãi của việc phá giá tiền tệ qua sự Open tiền giấy đã ăn sâu vào tâm khảm người Đức. Mãi cuối thế kỉ 18 cho đến một phần vào giữa thế kỉ 19, việc phát hành giấy bạc đại loại như vậy đã được vạch ra nhưng quyết định hành động thi hành cứ bị trì hoãn .Vào năm 1765, ở Phổ ngân hàng nhà nước Konigliche Giro und Lehnbank được xây dựng và tiền giấy tiên phong sinh ra. Những tờ giấy bạc này dưới dạng ” Pound Banco ” không có vai trò quan trọng trong việc lưu hành. Chỉ những giấy bạc được phát hành từ năm 1820 trở đi mới có tầm quan trọng. Ngân hàng được đổi tên là ” Preussische Bank ” vào năm 1847 là tiền thân của ngân hàng nhà nước Reichsbank sinh ra vào năm 1876. Quan trọng hơn là vào đầu thế kỷ XIX, chính phủ nước nhà Phổ đã cho phát hành ” giấy bạc bảo đảm an toàn ” ( ngân hàng safe notes ) .
Ở Italia, mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai ngân hàng nhà nước đã tăng trưởng sớm hơn những nước khác ở châu Âu. Các biên nhận ký gửi và những tín phiếu do những ngân hàng nhà nước làm ra được xem là đã Open ngay thời kỳ trung cổ như ngân hàng nhà nước ” Casa Di Giorgio ” ở Genoa, ngân hàng nhà nước ” Bancodisant ‘ Ambrogio ” ở Milan và ngân hàng nhà nước ” Banco Dirialto ” ở Venice. Qua đó, những dạng tín phiếu hoàn toàn có thể chuyển nhượng ủy quyền theo dạng bối thự. Những tờ giấy bạc này được xem như thể những tờ giấy bạc tiên phong trong những loại giấy bạc đương thời. Những tờ giấy bạc thật, dẫu sao chúng đã được phát hành tiên phong vào giữa thế kỉ 18 thuộc lãnh địa Sardina. Tiếp sau đó là những tờ giấy bạc của ngân hàng nhà nước Sacro Monte Delta Pieta Di Roma và những tờ giấy bạc của ngân hàng nhà nước Banco Di Santo Spirito Di Roma .
Ở Ba Lan, tiền giấy Open tiên phong vào khoảng chừng thế kỉ 18. Những kẻ phiến loạn dưới sự chỉ huy của Kosciuszko đã phát hành giấy bạc vào năm 1794. Với sự đập tan cuộc làm mưa làm gió, việc phát hành tiền giấy đã phải chấm hết. Chỉ có ở công quốc Warsaw do Napoleon sáng lập, tiền giấy được tái lưu hành. Những tờ giấy bạc này về mặt thiết trí giống với những phiếu tiền tệ Saxon .
Người ta đoán rằng : tiền giấy ở châu Mĩ Open khá lâu sau châu Âu. Nhưng có điều chắc như đinh giống như ở châu Âu, Bắc Mĩ khởi đầu biết đến loại tiền không có giá trị nội tại ( no intrinsic value ) từ những năm 1600 .

Việc cung cấp tiền kim khí ở Canađa dưới thời kì thuộc địa Pháp thiếu hụt dẫn đến tình trạng kéo dài thiếu đồng tiền hợp pháp. Nhằm mục đích bảo đảm tối thiểu việc chi trả cho binh lính, những người Canađa đã tự đề ra phương sách và ứng dụng bằng cách dựng một phần tư của các lá bài đóng dấu, và có chữ ký của thống đốc cũng như của viên toàn quyền – thế là chúng được sử dụng như là tiền giấy. Vào năm 1685, loại tiền giấy có đặc tính nêu trên được đưa vào lưu thông. Điều đáng chú ý là thay vì phải thu hồi ngay các loại tiền giấy nêu trên mang tính chất lưu hành trong điều kiện cần kíp ngay sau khi việc cung cấp tiền kim khí đó được bổ sung đủ nhưng điều này đã không xảy ra. Những đợt phát hành tiếp theo bao gồm loại 1/2 lá bài hoặc là trọn tấm được tiếp tục lưu hành khắp cả thuộc địa. Loại tiền này còn được duy trì lưu hành mãi cho đến năm 1718 – 1719 và chỉ chấm dứt phát hành sau khi có quyết định thu hồi của viên thống đốc.

Ở Hoa Kỳ, tiền giấy sinh ra từ khi những tiểu bang hợp nhất đòi độc lập, đó chính là đồng USD ( USD ) được công nhận cho đến nay .

^ Đỗ Văn Ninh (1992), Tiền cổ Việt Nam, Nhà xuất bản Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1992.

Liên kết ngoài[sửa|

sửa mã nguồn]

Source: https://thomaygiat.com
Category : Kỹ Thuật Số