Nokia, thương hiệu 150 tuổi, từ thống trị đến ‘sụp đổ’ ra sao?

Nokia – tên thương hiệu vang bóng một thời hàng chục năm thống trị thị trường điện thoại di động – giờ đây chỉ hoạt động giải trí như một công ty kinh doanh thương mại viễn thông .Từ số lượng 0, Nokia đi lên ngôi vương trên thị trường điện thoại thông minh đi dộng trong gần 2 thập kỷ nhưng rồi sụp đổ vì kế hoạch sai lầm đáng tiếc và phản ứng chậm trễ trước những biến hóa của thị trường.

Từ tay trắng lên thống trị thị trường điện thoại di động

Cái tên Nokia sinh ra vào năm 1871 tại Phần Lan, nhưng tới tận năm 1967, tập đoàn lớn Nokia mới sinh ra sau khi 3 công ty con sáp nhập từ năm 1922.

Chiếc điện thoại Nokia đúng nghĩa đầu tiên Mobira Cityman 900 ra đời hai thập kỷ sau đó. Khi đó, Nokia là một trong những công ty chủ chốt phát triển công nghệ GSM.

Thuong hieu 150 nam tuoi Nokia da sup do nhu the nao? anh 1
Những dòng điện thoại biểu tượng của Nokia. Ảnh: Gsmarena.

Sau đó, hệ quản lý và điều hành Symbian được tăng trưởng thành công xuất sắc trở thành bước ngoặt lớn đưa tên thương hiệu này lên ngôi vương trong làng điện thoại cảm ứng, thống trị thị trường quốc tế trong nhiều năm liền. Nhiều phiên bản điện thoại cảm ứng của Nokia trở thành hình tượng của quốc tế điện thoại di động trải dài từ những dòng tầm trung như Nokia 3210, Nokia 1110, Nokia 1200 cho đến bản hạng sang hơn như Nokia 7650 hay seri N như N90, N92, N93i và N95. Nokia cũng có những phiên bản đa tính năng như Nokia 5800 Xpress Music, seri E bàn phím Qwerty cạnh tranh đối đầu với BlackBerry. Trong top 20 điện thoại cảm ứng cháy khách nhất trong lịch sử, Nokia chiếm quá nửa. Nokia được thán phục và trầm trồ bởi sự phát minh sáng tạo và đứng vị trí số 1 của mình. Vào thời hoàng kim của hệ quản lý và điều hành Symbian, mỗi mẫu điện thoại cảm ứng mới ra đời của Nokia bán được hàng chục, hàng trăm triệu chiếc. Vào năm 2000, công ty góp tới 4 % vào GDP của Phần Lan. Lúc hoàng kim, tên thương hiệu này từng nắm giữ tới 41 % thị trường toàn thế giới – điều khó một nhà phân phối điện thoại cảm ứng nào hoàn toàn có thể làm được thời nay.

Ngôi vương sụp đổ

Vị thế đứng vị trí số 1 của Nokia mở màn lung lay khi Apple giật mình tung iPhone với hệ quản lý iOS và Google tung hệ quản lý Android vào năm 2007. Đây được cho là năm lưu lại sự sụp đổ ngôi vương của Nokia. Điện thoại iPhone của Apple là thiết bị giống máy tính cá thể với màn hình hiển thị cảm ứng và nhiều ứng dụng mê hoặc – điều không hề tìm thấy ở điện thoại cảm ứng Nokia. Điều Nokia làm khi đó chỉ đơn thuần là thêm tính năng cảm ứng vào hệ quản lý Symbian.

Thuong hieu 150 nam tuoi Nokia da sup do nhu the nao? anh 2
Phiên bản iPhone đầu tiên ra đời mở màn cho sự đi xuống của Nokia từ ngôi vương. Ảnh: Stuff.co.za.

Thời điểm đó, dù vẫn là hãng sản xuất điện thoại cảm ứng lớn nhất quốc tế nhưng giá trị vốn hóa của Nokia đã sụt tới 75 %, trong khi đối thủ cạnh tranh Apple liên tục tăng trưởng vùn vụt. Năm 2008, doanh thu quý III của Nokia giảm 30 % còn lệch giá giảm 3,1 %. Trong khi đó, doanh thu iPhone tăng vọt 330 % cùng kỳ. Ở thị trường điện thoại cảm ứng đại trà phổ thông, Nokia cũng để mất thị trường vào những dòng điện thoại cảm ứng giá thấp chạy hệ quản lý và điều hành Android của Google. Năm 2009, Nokia sa thải 1.700 nhân viên cấp dưới trên toàn thế giới. Năm đó, công ty Phần Lan ở đầu cuối cũng thừa nhận đã phản ứng kém nhạy bén với những biến hóa của thị trường và thị trường đang dần rơi vào tay của những đối thủ cạnh tranh như Apple hay Samsung, HTC, và LG.

Năm sau đó, Stephen Elop – từng là giám đốc bộ phận phần mềm doanh nghiệp của Microsoft – được bổ nhiệm là CEO mới của Nokia. Ông cũng là CEO đầu tiên không phải người Phần Lan của Nokia. Năm đó, lợi nhuận đã nhích lên nhưng Nokia vẫn tiếp tục sa thải nhân viên.

Elop nổi tiếng với một bài phát biểu trước nhân viên cấp dưới Nokia vào đầu năm 2011, khi đó, ông so sánh vị thế trên thị trường của tên thương hiệu này giống như đang đứng trên “ nền tảng đang chết ”. Và rõ ràng là công ty lừng lẫy một thời này đang chuyển từ thực trạng xấu sang tồi tệ hơn.

Thuong hieu 150 nam tuoi Nokia da sup do nhu the nao? anh 3
Stephen Elop với bài phát biểu nổi tiếng: “Chúng ta đang đứng trên một ‘nền tảng đang chết’ và chúng ta phải đưa ra quyết định sinh tử “. Ảnh: The Sydney Morning Herald .

Tới năm 2012, Nokia mất ngôi đứng vị trí số 1 thị điện thoại thông minh vào tay Samsung sau 14 năm thống trị. Thời điểm đó, CEO Stephen Elop đã có quyết định hành động sai lầm đáng tiếc : lựa chọn hệ quản lý sinh sau đẻ muộn và tính năng hạn chế Windows Phone khi vô vọng tìm cách thoát khủng hoảng cục bộ và cạnh tranh đối đầu với những đối thủ cạnh tranh. Nokia công bố chuyển sang Windows Phone khi phần cứng thật sự vẫn chưa chuẩn bị sẵn sàng và kết cục đã gần như “ giết chết ” doanh thu điện thoại cảm ứng chạy hệ điều hành quản lý Symbian 7 tháng liền, trước khi công ty này chính thức có phiên bản thay thế sửa chữa. Elop bị cho là chỉ chăm sóc tới hiệu quả trước mắt mà không thiết kế xây dựng được kế hoạch tăng trưởng dài hạn cho công ty. Nhiều người cũng đặt nghi vấn về việc ông không chọn hệ quản lý Android đang rất phổ cập thời gian đó mà lại chọn Microsoft. Dù vượt kỳ vọng của thị trường khi chỉ sau vài tháng đã bán được một triệu smartphone Lumia 800 ( nhắm tới phân khúc hạng sang ) và Lumia 710 ( phân khúc người mua thấp hơn ) – hai phiên bản tiên phong lưu lại sự hợp tác giữa Nokia và Microsoft, Nokia vẫn liên tục cắt giảm nhân sự.

Thuong hieu 150 nam tuoi Nokia da sup do nhu the nao? anh 4
Smartphone Lumia 800 . Ảnh: Gsmarena.

Trong nỗ lực giảm thêm ngân sách, vào đầu năm 2012, công ty này đóng cả nhà máy sản xuất truyền kiếp nhất tại Phần Lan và chuyển sang sản xuất tại châu Á – nơi sau đó trở thành thị trường lớn nhất của Nokia. Dù lệch giá tương đối tốt, những thiết bị Windows Phone mới không giúp ích được nhiều cho Nokia trong quý I / 2012 khi lỗ tới 1,3 tỷ euro. Sau đó, Nokia sa thải khoảng chừng 10.000 nhân viên cấp dưới. Cùng năm, Nokia tung phiên bản Lumia 920 chạy hệ quản lý và điều hành Windows Phone 8 nhận được nhiều phản hồi trái chiều, trong đó đa phần chỉ trích vì kích cỡ quá lớn. Tháng 11/2012, Lumia 920 trở thành điện thoại cảm ứng cháy khách nhất tuần trên Amazon, tuy nhiên vẫn không đạt được mức doanh thu đủ để giúp Nokia có lãi. Hình như sự vớt vát đánh vào những người mua trung thành với chủ của Nokia không thành công xuất sắc.

Tháng 9/2013, mảng thiết bị và dịch vụ cùng một số bằng sáng chế của Nokia bị Microsoft thâu tóm với giá 7,2 tỷ USD. Nokia chỉ còn là một công ty thiên về công nghệ và kinh doanh bản quyền chứ không còn sản xuất điện thoại nữa. Thương vụ này là dấu chấm hết cho công ty lừng lẫy một thời.

Thuong hieu 150 nam tuoi Nokia da sup do nhu the nao? anh 5
Biểu đồ doanh số điện thoại di động Nokia kể từ khi bắt đầu tuyên bố hợp tác chiến lược với Microsoft vào 11/2/2011. Biểu đồ: Business Insider.

“Nuôi mộng” trở lại

Dù không còn sản xuất điện thoại thông minh và chỉ hoạt động giải trí trong mảng dịch vụ viễn thông và map, Nokia vẫn nuôi tham vọng quay trở lại. Cuối năm năm trước, Nokia hợp tác với nhà máy sản xuất Foxconn để ra mát máy tính bảng Nokia N9, dù được thị trường quan tâm và cháy khách sau những đợt bán tiên phong, nhưng vẫn không hề theo kịp những đối thủ cạnh tranh đang tăng trưởng quá nhanh và mạnh .

Thuong hieu 150 nam tuoi Nokia da sup do nhu the nao? anh 6
Các dòng điện thoại của Nokia được trưng bày tại một bảo tàng ở Slovakia. Ảnh: IndianExpress.

Dù không giữ được ngôi vương và biến mất trọn vẹn trên thị trường di động, Nokia vẫn góp phần một phần nhiều trong lịch sử tăng trưởng của điện thoại thông minh, và được xem là tên thương hiệu khó quên so với nhiều thế hệ người dùng .

Nokia, thương hiệu 150 tuổi, từ thống trị đến ‘sụp đổ’ ra sao?

Bài viết liên quan
  • ‎Wallcraft – Hình nền: động 4K

  • Tìm kiếm hình nền chất lượng cao cho iPhone?Để phù hợp với kích thước thị sai?Để xem mỗi ngày có rất nhiều hình nền mới?Bạn…

Hotline 24/7: O984.666.352
Alternate Text Gọi ngay