Sự ra đời và sụp đổ của đế chế điện thoại Nokia

Nokia từng thống trị thị trường điện thoại cảm ứng toàn thế giới thập niên 90, nhưng việc chậm thay đổi trước sự Open của những đối thủ cạnh tranh đã khiến họ phải trả giá .Nokia xây dựng năm 1865 tại Tampere ( Phần Lan ), bởi kỹ sư khai mỏ Fredrik Idestam. Ban đầu, đây chỉ là một xí nghiệp sản xuất bột giấy. Cái tên Nokia được đặt theo tên sông Nokianvirta – nơi Idestam mở xí nghiệp sản xuất thứ hai .Sau này, qua hơn 100 năm hoạt động giải trí, Nokia liên tục lan rộng ra sang ngành cao su đặc ( nổi tiếng với ủng, lốp xe ) rồi sản xuất cáp và đồ điện tử. Mảng điện thoại thông minh của Nokia sinh ra năm 1979, với tên Mobira, nhờ liên kết kinh doanh với hãng sản xuất TV Phần Lan Salora .
Một nhà máy bột giấy của Nokia. Ảnh: Bloomberg

Một nhà máy bột giấy của Nokia. Ảnh: Bloomberg

Năm 1982, Nokia ra đời điện thoại di động tiên phong sử dụng trong xe hơi, có tên Mobira Senator. 5 năm sau, họ sản xuất Mobira Cityman – điện thoại di động cầm tay tiên phong. Thiết bị này nặng khoảng chừng 800 gr, có giá 24.000 mark Phần Lan khi đó ( 4.650 euro ). Cựu chỉ huy Liên Xô Mikhail Gorbachev từng dùng điện thoại thông minh này để gọi từ Helsinki về Moskva .Nhờ Nokia, Phần Lan khi đó trở thành nơi sinh ra của hàng loạt nâng tầm công nghệ tiên tiến trên quốc tế. Năm 1991, Thủ tướng Phần Lan Harri Holkeri đã sử dụng điện thoại thông minh Nokia để thực thi cuộc gọi tiên phong trên sóng 2G .Năm 1992, Nokia ra đời Nokia 1011. Tuy nhiên, do kinh doanh thương mại nhiều mảng, hãng này khó tránh thua lỗ. CEO Nokia khi đó – Jorma Ollila – do đó quyết định hành động chỉ tập trung chuyên sâu vào mảng điện thoại di động và viễn thông. Mảng cao su đặc, cáp và điện tử tiêu dùng sau đó dần bị bán .Năm 1994, Nokia ra đời chiếc 2100 – điện thoại cảm ứng tiên phong có nhạc chuông lịch sử một thời của hãng này. Chỉ đặt tiềm năng bán được 400.000 chiếc, nhưng sau cuối, Nokia bán được tới 20 triệu chiếc trên toàn thế giới .Chỉ trong 4 năm, Nokia trở thành hãng điện thoại di động số 1 quốc tế. Mảng này cũng được định giá khoảng chừng 300 tỷ USD. Đến năm 2001, những dòng điện thoại thông minh của họ đã có thêm nhiều tính năng, từ camera đến truy vấn web. Doanh thu hàng năm cũng tăng gấp 5 lần .Giới nghiên cứu và phân tích nhận xét Nokia đã làm nên cuộc cách mạng điện thoại di động cuối thập niên 90, đồng thời giúp kinh tế tài chính Phần Lan phong phú bậc nhất quốc tế. Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế Phần Lan, Nokia góp phần tới 25 % tăng trưởng cho Phần Lan quá trình 1998 – 2007. Đây là thời kỳ mà cựu Bộ trưởng Tài chính Phần Lan – Alexander Stubb – gọi là ” sự thần kỳ về kinh tế tài chính ” .Tuy nhiên, khi đang ở trên đỉnh thành công xuất sắc và có năng lực tận dụng thời cơ từ sự Open của mạng 3G, Nokia lại phát cảnh báo nhắc nhở doanh thu và công bố kế hoạch sa thải 1.000 người. Nguyên nhân họ đưa ra là thị trường đi xuống .
Một trong những điện thoại đời đầu của Nokia. Ảnh: Reuters
Một trong những điện thoại thông minh đời đầu của Nokia. Ảnh : Reuters
Đến năm 2004, Nokia thừa nhận đang dần mất thị trường vào tay những đối thủ cạnh tranh, dù họ vẫn là cái tên đứng đầu. Năm 2005, họ bán được chiếc điện thoại thông minh thứ 1 tỷ. Theo hãng phân tích số liệu Gartner, thị trường smartphone của Nokia năm 2007 vẫn là gần 50 %, với những điện thoại thông minh sử dụng hệ điều hành quản lý Symbian .

Tuy nhiên, cùng năm đó, Nokia phải thu hồi 46 triệu điện thoại do lỗi pin. Rắc rối khác lớn hơn là Apple ra mắt iPhone. Giới phân tích cho biết sự xuất hiện của iPhone khiến điện thoại của Nokia đột nhiên trở nên lỗi thời như chiếc Mobira Cityman.

Lợi nhuận của Nokia mở màn lao dốc khi doanh thu iPhone bùng nổ. Năm 2008, Nokia thông tin doanh thu quý III giảm tới 30 %. Doanh số iPhone thì tăng hơn 300 % .Khủng hoảng kinh tế tài chính toàn thế giới càng khiến những rắc rối của họ thêm trầm trọng. Năm 2009, Nokia cắt giảm thêm 1.700 nhân viên cấp dưới và ghi nhận năm lỗ tiên phong trong hơn một thập kỷ .Lãnh đạo công ty cho biết đã quá chậm rãi trong việc thích ứng với công nghệ tiên tiến mới. Sự Open của iPhone đã biến hóa ý niệm của người tiêu dùng về điện thoại thông minh mưu trí. Kho ứng dụng của Apple cũng mê hoặc hơn so với những điện thoại thông minh của Nokia .Khi Samsung và hệ quản lý Android của Google khởi đầu trở thành mối rình rập đe dọa, Nokia chỉ định CEO tiên phong không phải là người Phần Lan – cựu chỉ huy Microsoft Stephen Elop. Mục tiêu của họ là lật ngược tình thế cho công ty .Tuy nhiên, Elop đã không làm được điều này. Nokia bị cả Samsung và Apple vượt mặt trong mảng smartphone. Lợi nhuận và lệch giá đều đi xuống. Elop sau đó thông tin hợp tác chiến lược với Microsoft, đưa hệ quản lý Windows Phone vào những mẫu sản phẩm thuộc dòng Lumia của Nokia từ năm 2011. Ông khi đó cũng phủ nhận đang đàm phán bán Nokia cho Microsoft .Năm 2012, Nokia lỗ 1 tỷ USD. Họ cũng mất ngôi hãng điện thoại thông minh lớn nhất quốc tế về tay Samsung. Thị phần điện thoại di động của Nokia chỉ còn 21 %, theo tài liệu của hãng điều tra và nghiên cứu thị trường IDC .Mảng sản xuất smartphone được chuyển sang châu Á. Giới nghiên cứu và phân tích mở màn dự báo Microsoft sẽ mua Nokia khi hãng này cắt giảm 10.000 nhân viên cấp dưới nữa và thông tin nhà máy sản xuất ở đầu cuối tại Phần Lan sẽ đóng cửa .Năm 2013, Microsoft mua lại mảng thiết bị cầm tay của Nokia với giá 5,44 tỷ euro. Tuy nhiên, đến năm năm nay, họ phải bán lại mảng này với giá chỉ 350 triệu USD. Bên mua là HMD Global – một công ty tại Phần Lan do cựu nhân viên cấp dưới Nokia xây dựng. Thương hiệu Nokia nhờ đó cũng tái xuất trên thị trường điện thoại di động .

Giới phân tích cho rằng Nokia thất bại vì phát triển quá nhanh và ban lãnh đạo của hãng đã chủ quan trên chiến thắng. Họ chậm chạp trong việc phản ứng với những thay đổi trong thế giới xung quanh. Nokia vẫn tiếp tục phát triển hệ điều hành Symbian, nhưng lại chậm đưa vào các tính năng cảm ứng trên nền tảng này. Năm 2010, hãng từng hợp tác với Intel để phát triển một nền tảng di động khác nhưng đã bỏ rơi dự án này sau đó một năm và quay sang làm việc với Microsoft.

Hiện tại, Nokia tập trung chuyên sâu vào mảng thiết bị mạng và ứng dụng. Họ xây dựng Nokia Networks sau khi mua lại CP trong một liên kết kinh doanh với Siemens. Năm năm ngoái, Nokia mua hãng cung ứng thiết bị viễn thông Pháp Alcatel-Lucent với giá 16,6 tỷ USD để tăng lượng người mua và mảng kinh doanh thương mại. Hiện Nokia là cái tên đứng vị trí số 1 trong mảng thiết bị viễn thông toàn thế giới, với lệch giá năm ngoái đạt 26,2 tỷ USD, tương tự năm 2021 .

Hà Thu

Sự ra đời và sụp đổ của đế chế điện thoại Nokia

Bài viết liên quan
  • ‎Wallcraft – Hình nền: động 4K

  • Tìm kiếm hình nền chất lượng cao cho iPhone?Để phù hợp với kích thước thị sai?Để xem mỗi ngày có rất nhiều hình nền mới?Bạn…

Hotline 24/7: O984.666.352
Alternate Text Gọi ngay